BAU Teknolojileri Dergisi 3. Sayı (Mayıs-Haziran 2022)

54 BAU TEKNOLOJİLERİ • Mayıs-Haziran / 2022 Yeşil Binalar, Yenilenebilir Enerji ve Karbon Denkleştirme (Ofsetleme) FURKAN BAŞHAN erguvan.co (Karbon kredilerinin doğrudan, şeffaf, güvenli ve düşük maliyetli işlemlerle el değiştirdiği dijital platform) EYÜPHAN KOÇ, PHD Boğaziçi Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Y eşil bina sertifikaları, gay- rimenkul yatırımlarının çevresel etkilerini azal- tırken piyasa değerini ve yaşam konforunu arttıran değerlen- dirme programlarıdır. Global piya- sada en çok bilinen LEED ve BRE- EAM gibi programların kullandığı derecelendirme sistemleri ile binalar sürdürülebilirliğe uygunluk açısın- dan puanlanıp sağladığı ön koşullara göre sertifika sahibi oluyorlar. Enerji verimliliği uygulamaları, yapımda kul- lanılan malzemelerin geri dönüştü- rülmüş olması, işletme emisyonunun düşüklüğü vb. nitelikler sertifikasyon sürecinde incelenen bazı önemli nok- talardandır. Bunların yanında, son yıllarda yaygınlaşan karbon denk- leştirme (ofsetleme) uygulamaları da yeşil bina sertifikasyon sistemlerinde binaların enerji tüketiminden kaynak- lanan sera gazı emisyonlarına ilişkin olarak yerini almaya başladı. Kar- bon denkleştirme, sera gazı emisyonu yapan kişi, kurum ve kuruluşların, atmosferdeki sera gazını ortadan kal- dırmayı veya atmosfere sera gazı salı- nımını azaltmayı hedefleyen projeler tarafından üretilen karbon kredilerini satın alarak emisyonlarını denkleştir- meleri olarak tanımlanabilir. LEED sistemi binaların enerji tüketiminden kaynaklanan sera gazı emisyonları- nın mümkün olduğunca azaltılmasını önerse de bu bazen teknolojik veya finansal fizibilite limitleri kapsamında mümkün olmuyor. Örneğin çok katlı bir ofis kulesinin çatısına mimari veya finansal sebeplerden güneş enerjisi tesisi istenmiyor veya kurulsa da bina- nın enerji ihtiyacının önemli bir kıs- mını buradan karşılanamıyor. Özel- likle inşaatı tamamlanmış binalarda enerji verimliliğine veya yeşil enerji üretimine dair bazı iyileştirmelerin yapılması fiziksel veya finansal olarak mümkün olmuyor. Bu tür durumlarda karbon kredileri yatırımcıların başvu- rabileceği bir araç olarak karşımıza çıkıyor. Bu koşullarda, bahsedilen emisyonların (Kapsam 2 emisyonları 3) denkleştirilmesi için hem karbon kredileri hem de yenilenebilir enerji sertifikaları kullanılabiliyor. LEED sis- teminde, bu uygulamalarla emisyonu denkleştirilen enerji yüzdesinin top- lam tüketim üzerinden %50’ye ulaş- ması durumu 1 puan, %100 olması durumu da 2 puan olarak değerlen- diriliyor 4. İklim krizinin aciliyeti göz önüne alındığında, LEED sistemi ve benzerleri yakın gelecekte karbon muhasebesi bağlamında binaların yapımında kullanılan bütün malzeme- lerin üretiminden kaynaklanan sera gazı emisyonlarını da, hatta binaların temas ettiği diğer değer zinciri par- çalarını da içerebilir (ör. karbon nötr malzeme tedariki, binanın kullanıcı- larının ulaşımdan kaynaklanan emis- yonların denkleştirilmesi vb.). Burada yaşam döngüsü odaklı bütünsel bir bakışın hedeflenmesi ve yalnız binanın enerji tüketiminden değil, yaşam dön- güsünün tamamından kaynaklanan sera gazı emisyonlarının da hesaba katılması gerektiği görüşündeyiz. Kaynaklar - Binanın şebekeden kullandığı enerjinin üretiminden kaynaklanan dolaylı emisyonlar - LEED v4, Green Power and Carbon Offsets https:// www.usgbc.org/credits/ new-construction-schools- new-construction-retail-new- construction-heal thcare-data- centers--1 DOSYA / nZEB 101