ceviri • MinerYaülnlveerSes Yalıtımı Yazan: Dr.Per.Nat.JürgeRnoyar Çeviren: Yük.Mim.Ecvet BİNYILDIZ H ava sesine karşı yapılacak yalıtım mücadelesi, dışardan periyodik olarak gelen hava sesi titreşimlerinin gözenekler içine girerek sürtünme yoluyl9 ses enerjisinin ısı enerjisine dönüşmesi prensibine dayanır. Darbe tesirli seslere karşı yapılacak mücadelede ise mineral yünlerin çok uygun bir malzeme olması, onun yumuşak (hafif) esnekliğine, daha doğrusu düşük elastikiyet modülüne sahip olmasındandır. Boşluklu yapı kısımlarında ses azaltılması: Hafif bölme duvarları gibi çift ci40 darlı yapı kısımları tam bir ses yalıtımını eğer cidarların arası mineral yünle doldurulmuşsa sağlayabilir. Yapılan deneyler, içi doldurulmamış çift cidarlı duvarların ses yalıtım değerlerinin dolu olanlardan 15-20 dB daha az olduğunu göstermiştir. Mineral yünlerin bu tür konstrüksiyonlara uygun olmasında malzemenin yoğunluğunun hiçbir rolü yoktur. DiN 4109'da belirtildiği gibi, ses akışına karşı olan direnç en az 5 kPa.s/m2 olmalıdır. Bu nedenle mineral yünlerin daha fazla değere sahip olmasına rağmen boşluklu hacimlerin yalıtımında bu asgari değer esas alınmaktadır. Çift cidarlı yapı kısımlarında ses geçişi azalmasına etki eden en önemli faktör, daha önceleri bilinenin aksine, boşluğun doluluk faktörüdür. Yani, boşluğun doldurulan kısmıdır. Standart bölme duvarlarında (Alçı karton) boşluğun yarısının doldurulmasıyla 5-7 dB arasında bir iyileşme sağlanır. Asmatavanlarda dolaylı ses yalıtımının absorber tabakasıyla arttırılması Bu tür konstrüksiyonlarda da boşluğun doluluk faktörü emici malzemenin ses akışına gösterdiği dirençten daha önemlidir. Asma tavan üzerine mineral yün serilmesi halinde seslerin dolaylı iletiminde, 5 cm kalınlık için 1015 dB, 1O cm kalınlık için yaklaşık 20 dB iyileşme sağlanır. Asmatavanüzerindeveçift döşemelerde dökmeabsorber kullanılması: Piyasada mevcut kalınlıklardaki mineral yürı levhalarının kayda değer bir ses yalıtımı sağlamadığı görülmüştür. Bu nedenle ses geçmesi istenmeyen "gürültülü" ve "sessiz" hacimler arasında ayırıcı eleman olarak uygulanmazlar. 30 cm. ve daha fazla kalınlıkları olan "mineral yünler" duvarlar için önemli yalıtım sağlarlar. Bu tür "duvarların" nisbeten az olan dayanımı nedeniyle mekanik etkilere maruz kalmayacak yerlerde uygulanması doğru olur. Örneğin altında bölme duvarları olan asma tavan üzerinde veya bu tür bölme duvarlarının alt tarafındaki boşluklarda komputer odalarının çift döşemelerin-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=