•• •• goru!ji DioxTinehlikesi Yazan: HelmutThoennessen Çeviren: Yük.Mim.Ecvet BİNYILDIZ "Ülkemizde adı pek duyulmamasına karşın özellikle yabancı basın ve televizyonları izleyenler, son zamanlarda "DIOXIN" adı verilen zehirli maddeden ve bunun zararlı etkilerinden sık sık söz edildiğini duymuşlardır. Özellikle son Düsseldorf Havaalanı Binası Yangını ile tekrar gündeme gelen DIOXIN hakkında çeşitli yorumlar yapılmaktadır. Düsseldorf yangınından kısa bir süre önce de DIOXIN'li toprak doldurularak düzenlenen bazı çocuk parklarında Alman kamuoyununun tepkisini çeken DIOXIN maddesinin yakın gelecekte ülkemizde de tartışma konusu olması muhtemel görülmektedir. Aşağıdaki yazıda DIOXIN ile ilgili gerçek bilgileri konunun uzmanı Helmut Thoennessen'den aktarıyoruz". S on dönemlerde Dioxin tehlikesi hakkındaki tartışmalar Düsseldorf Havaalanı Binası yangını nedeni ile tekrar alevlenmiş ve medyaya yeni malzeme yaratmakla kalmayarak yarı gerçeklere dayanmış iddia ve söylentiler tüketiciyi huzursuz etmiştir. Ancak bu iddialar geçersiz olup toplumun büyük bir çoğunluğunda yanlış değerlendirmelere neden olmakta ve gerçek bilimsel açıklamaları zorlaştırmaktadır. Bu yazıda en azından bazı önyargıların doğruları araştırılmaya ve konunun bazı önemli noktaları aydınlatılmaya çalışılacaktır. Şurası öncelikle bilinmelidir ki; şu anda piyasada Dioxin ihtiva eden ve inşaatta veya tesisatta kullanılan hiçbir yalıtım malzemesi yoktur. Buna paralel olarak önde gelen ısı yalıtım malzemesi üreticileri hiçbir şekilde Dioxin kullanmamaktadırlar. Alman yasaları Dioxin ihtiva eden veya oluşturan ürünlerin üretimini gayet açık bir şekilde düzenlemiştir. Tüm ısı yalıtım malzemeleri bu mevzuata uygun olarak üretilmektedir. Piyasada bulunan ısı yalıtım malzemelerinden yalnızca birkaçının Dioxin ihtiva etmediği yolundaki söylentiler tam bir aldatmacadır. Bundan ayrı olarak Dioxin'in hangi şartlarda oluştuğu ve bu maddenin neden olduğu sonuçlar ayrı bir şekilde ele alınmalıdır. Bazı belirli klor bileşikleri örneğin Klorfenol, belirli kimyasal şartlar altında Dioxin oluşturabilirler. Klor ve klor bileşikleri genelde doğada bulunur ve doğanın temel maddelerindendir. Tüm bitki ve ağaçlar, deniz suyu ve hatta her canlıda klor bileşikleri mevcuttur. Hatta kağıt ve ahşap da bu kategoridendir. Bu nedenle Düsseldorf yangınında olduğu gibi bir yangın sırasında klorlu bileşikler kolayca oluşabilir. PVC'den daha kolay yandığı tartışmasız olan bu malzemeler Almanya'da geçerli olan güvenlik ve çevre mevzuatının şartlarına uygun bulunmaktadır. Olayın nedeni Kimya Yasalarında yatmaktadır. Önce de belirtildiği gibi hemen her yanma olayında belirli şartlar altında Dioxin oluşur. Elastomer malzemelerde ise sadece "Flashover" durumunda, yani yanmanın başlangıcından tam yanmaya kadar olan geçiş döneminde meydana gelir. Bu aşamada mevcut sıcaklık 600 'C civarındadır ve örneğin PVC'nin yumuşamaya başladığı andır. Veya B1 grubu (zor alev alan) malzemelerin alev merkezinde bulunması durumunda Dioxin oluşur. Öte yandan tüm B1 grubu ve kısmen de B2 grubu (kolay alev alan) yalıtım malzemeleri halojen içeren alev söndürücü maddeleri, dolayısı ile klor içermektedir. Böylece bu tür malzemeler ve PVC içermemesine rağmen Klorparafin ihtiva eden ürünler yanma sırasında Dioxin'i açığa çıkarırlar. Bunun dışındaki tüm iddialar yanlış olup tüketicinin bilinçli olarak kuşkulanmasına yöneliktir. Dioxin'in açığa çıkması halinde tehlikeli ve zehirli olduğu kuşkusuzdur. Ancak, iletişim araçları ve reklam yoluyla, bir ürünün bu zehirli maddeyi hiçbir şekilde açığa çıkarmadığını iddia etmek ve tüketicinin bilgi eksikliğini kullanarak ve onun sağlıklı bir çevrede yaşama arzusunu istismar ederek kasıtlı bir izlenim yaratmaya çalışmak sorumsuzluktan başka birşey değildir. Gerçeklerle bağdaşmayan ifadeler kimseye bir yarar sağlamayacağı, aksine bu tür komplike ve uzmanlık işi olan durumların konunun uzmanı bilim adamları tarafından kamuoyuna etraflı bir şekilde açıklanması bir görev olmalıdır. Her branştaki üretici tüketicisine karşı kendi sorumluluğunu bilmelidir. 27
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=