Yalıtım Dergisi 199. Sayı (Eylül-Ekim 2021)

30 Yalıtım / Eylül-Ekim 2021 yalitim.net açıdan oldukça önemli. Doğru malzeme ve uygun kalınlık ile yalıtımı yapılan endüstriyel yapılar, enerji tasarrufu için atılacak en büyük adımdır. En yüksek enerji tasarrufunu sağlayan çözüm ise multi konfor binalardır. Sıfıra yakın enerjili ev kavramından türemiş ve bio-iklimsel tasarımı hedef- leyen, sürdürülebilir, ekolojik, ekonomik ve sosyal etmenleri göz önünde bulun- duran “Multi Konfor Binalar”, yüksek enerji tasarrufuyla birlikte azami ısıl konforu sunuyor. Kusursuz akustik ve görsel konfor, kaliteli iç ortam havası, yangın korunumu ve güvenliği sağla- yan, hem iç mekânlarda hem de dış mekânlarda son derece esnek tasarım çözümleri barındırabilen Multi Konfor Binalar yalıtımsız bir binaya göre en az % 90 enerji tasarrufu hedefliyor. Bu binalar, Türkiye gibi enerjisinin dörtte üçünden fazlasını ithal etmekte olan ülkelerde dışa bağımlılığı azaltıcı kat- kılar sağlıyor. Yapıdaki tedbirlerin dışında, yan- gın güvenliğini artırıcı diğer bir unsur da tesiste ve proses ekipmanlarında uygulanan yalıtımdır. Endüstriyel kuruluşlarda yangın yalıtımı için alması gereken önlemler nelerdir? Endüstriyel kuruluşlarda yangın yalıtımı öncelikle binanın projelen- dirilmesi sırasında düşünülmelidir. Sonrasında da, üretim prosesi öncesi ekipmanlara uygulanarak önlemler artırılmalıdır. Ülkemizde endüstriyel yapılarda yayılan yangınların asıl nedeni kulla- nılan malzemelerin yangına dayanıklı olmamasından ve hatalı yapılan uygu- lamalardan kaynaklıdır. Binalarda alev- lerin yayılmasını hızlandırıcı malzeme- lerin kullanılması nedeniyle, meydana gelen ufak çaplı yangınlar hızla büyü- yebilmektedir. Bu nedenle endüstriyel yapılarda, binanın proje tasarımından başlayarak yangına karşı alınabilecek tüm önlemler gözetilmelidir. Bu tür yapılar oluşurken malzeme seçimi sıra- sında “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik”e uygun şekilde hareket edilmesi gerekir. Sanayi bölgesi olan yerlerdeki endüstriyel yapıların enerji verimli, çevre dostu, iç çevre kalitesi sağlanmış ve özellikle de yangın dayanımı yük- sek binalar olarak inşa edilmesi büyük önem taşıyor. Bu binalarda, konutlarda olduğu gibi iç çevre kalitesinin sağlan- ması, yalıtımın ve özellikle de yangın ihtimaline karşı son derece güvenli yalıtım çözümlerinin devreye girmesi gerekiyor. Endüstriyel yapılarda, meydana gelen yangınlar üretim sürecinde kul- lanılan bazı yanıcı maddeler nedeniyle çok daha çabuk parlayarak yayılabiliyor. Buralarda çıkan yangınlar can güven- liğini tehdit etmenin yanı sıra büyük ölçekli fabrikalarda telafisi zor maddi hasara da neden oluyor ve tesisleri büyük zarara uğratıyor. Bu nedenle çatılardan, asma tavana, yangın bölme duvarlarından, bacalara, kapılardan aydınlatma bantlarına, klimalara ve kazanlara kadar yapının her alanı için nitelikli, zor yanıcı yalıtım ürünleri tercih edilmelidir. Diğer taraftan, depolar da sanayi tesisleri için önemli alanlardır. Bu nedenle bu tür yapılarda hem üretim hem de depo alanlarında taşyünü gibi A1 yanmazlık sınıfındaki ürünlerin tercih edilmesi gerekir. Yapıdaki tedbirlerin dışında, yan- gın güvenliğini artırıcı diğer bir unsur da tesiste ve proses ekipmanlarında uygulanan yalıtımdır. Burada da yan- gın güvenliği göz ardı edilmeden A1 yanmazlık sınıfındaki ürünlerin kulla- nılmasına azami önem gösterilmelidir. Sanayi kuruluşlarında yangın yalıtımı konusunda mevzuat neler söylüyor? Bu düzenleme yeterli düzeyde mi? Endüstriyel yapılarda ve depolarda kullanılan çatı ve cephe sistemlerinin yangın dayanım sınıfları Binaların Yan- gından Korunması Hakkında Yönetme- lik’in EK 3-C maddesinde belirtiliyor ve gerekli tanımlamalar burada yapılıyor. Yönetmeliğe göre bina yüksekliği 21.50 metreye kadar olan endüstriyel yapılarda yağmurlama sistemi bulu- nuyor ise çatı ve cephe sistemleri en az 60 dakika olması, yağmurlama sistemi yok ise yapı elemanları en az 90 dakika yangına dayanımlı olması gerekliliğine vurgu yapılıyor. Bina yüksekliği 21.50 – 30.50 metre arasındaki endüstriyel yapılarda yağmurlama sistemi bulu- nuyor ise çatı ve cephe sistemleri en az 90 dakika yangına dayanımlı olmalıdır, deniliyor. Yönetmelik bina yüksekliği 30.50 metreden fazla olan endüstri- yel yapılarda ise yağmurlama sistemi bulunmasını ise zorunlu kılıyor. Bu yapı- larda çatı ve cephe sistemleri taşıyıcı özellikte ise en az 120 dakika, taşıyıcı özellikte değil ise en az 90 dakika yan- gın dayanımı istiyor. Yönetmelikte kastedilen yangın dayanımı yük taşıyan yapı eleman- larında (örneğin çatılar) taşıma (R), bütünlük (E) ve Yalıtım (I) kriterlerinin her birinde bahsedilen süre boyunca yangın dayanımı anlamına geliyor. Yük taşımayan yapı elemanlarında (örneğin duvarlar) ise bütünlük (E) ve yalıtım (I) kriterlerinin her ikisinde de söz konusu RÖPORTAJ “Yapıdaki tedbirlerin dışında, yangın güvenliğini artırıcı diğer bir unsur da tesiste ve proses ekipmanlarında uygulanan yalıtımdır.”