Yalıtım Dergisi 198. Sayı (Temmuz-Ağustos 2021)

34 Yalıtım / Temmuz-Ağustos 2021 yalitim.net RÖPORTAJ tanımlanıyordu. Yönetmelik bu konuda kısmi düzenlemeler getirmesine karşın, uygulama ve yaptırım alanında etkisini hissettirememiştir. AB tarafından hazırlanan 2002/49 sayılı “Çevresel Gürültünün Değerlen- dirilmesi ve Yönetimi” direktifi Bakan- lıkça 01 Temmuz 2005 tarih 25862 sayılı resmi gazetede yayımlanmıştır. 2002/49 sayılı direktif, çalışmaların tamamlanmasıyla, 1986 yılından beri yürürlükte olan “Gürültü Kontrol Yönet- meliği” kaldırılmıştır. “Çevresel Gürül- tünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”; kişilerin beden ve ruh sağlığını, huzur ve sükûnunu gürültü ile bozmayacak bir çevrenin geliştirilmesini hedeflemektedir. Bu amaçla yönetme- likte ilk adım olarak; çevresel gürültü kaynakları ile gürültüye duyarlı alan ve mekânlar tanımlanmaktadır. Gürültüye duyarlı alan ve mekânlara, (konut, has- tane, okul, motel, pansiyon vb. yapılar örnek olarak gösterilebilir. Ulaşım araç- ları, karayolu trafiği, demiryolu trafiği, havayolu trafiği, denizyolu trafiği, açık alanda kullanılan teçhizat, şantiye alan- ları, sanayi tesisleri, atölye, imalathane, işyerleri ve benzeri ile rekreasyon ve eğlence yerlerinden çevreye (dışarıya) yayılan, istenmeyen veya zararlı açık hava seslerinin bütünü ile yapı içindeki mekanik sistemler ve diğer kaynaklar- dan doğan ve diğer bir mekan içinde bulunan insanları olumsuz etkileyen yapı içi gürültüler ise “çevresel gürültü kaynakları” olarak tanımlanmıştır. Yönetmelik; ağırlıklı olarak çevre- sel gürültü kaynaklarında sağlanması gereken kriterleri ve alınması gereken tedbirleri ortaya koymaktadır. Örneğin bu Yönetmelikte karayolları ve demir- yolları için Yönetmeliğin izin verdiği çevresel gürültü düzeyinin aşılması durumunda işletmeci kurum/kuruluş tarafından, karayolu civarında var olan evlerin mevcut yollardan etkilenmemesi için; standartlara uygun gürültü bariyer- lerinin oluşturulması gerektiği ortaya konulmaktadır. Ancak bu Yönetmelik genel olarak gürültü kaynaklarında alınacak tedbirleri tanımlıyor. Çevresel gürültünün insan sağlığına olan etkilerini minimize edecek şekilde binalarda alınacak tedbirleri veya akustik konfora ilişkin hususları, konut- larda kişilerin kendi davranışlarından kaynaklanan komşuların oluşturduğu gürültü ile hususları yani binanın ken- disiyle doğrudan ilgilenmiyor. İşte bu konulara yönelik olarak 31 Mayıs 2017 tarihinde İZODER’in de katkılarıyla Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Binala- rın Gürültüye Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik yayımlandı 01 Haziran 2018 tarihinde yürürlüğe girdi. Böylece yönetmelikle, ses yalıtımının yeni binalarda uygulanması zorunlu hale getirildi. Bu düzenlemeye göre şehir hayatının en büyük sorunlarından biri olan gürültü kirliliğine karşı binalarda alınması gereken yalıtım tedbirlerinin teknik kuralları belirlendi. Yönetmelik, yapı içinde oluşan TV, müzik, konuşma gibi komşulardan gelen gürültülerin yanı sıra, trafik, darbe sesleri, mekanik sistem ve servis ekipmanlarının gürültülerinin kontrol altına alınmasına yönelik önlem- leri içeriyor. Yönetmelik, konutların yanı sıra okul, hastane gibi halkın yoğun ola- rak bulunduğu binaları da kapsıyor. 1 Haziran 2018’de yürürlüğe giren yönetmelik, konutların yanı sıra, okul, hastane gibi halkın yoğun olarak bulun- duğu binaları da kapsıyor. Buna göre binalar, kullanım amaçlarına ve hacim- lerine göre sınıflandırılarak bu yeni yönetmelik ile hayatımıza giren akus- tik uzmanlarca ya da proje müellefle- rince yapılmış akustik projeler ile ses yalıtımlı hale getiriliyor. Yapının hacmi büyüdükçe beklenen performansa bağlı olarak değişen akustik projelerin hazır- lanması ve uygulanması durumu ortaya çıkıyor. Bunların da ilgili yönetimlerce uygunluğunun denetimi gerekiyor. Yönetmelik ile hayatımıza giren Akustik Performans Belgesi, tüm gürül- tüye karşı hassas binalar veya içindeki bağımsız birimler için yapılacak akustik testler sonucunda akustik performans sınıfını gösteren belgeyi ifade ediyor. Akustik Performans Sınıfı, binalarda ve içindeki bağımsız birimlerde iç gürültü düzeylerine, yapı elemanlarının yalıtım değerlerine, tesisat ve servis ekipman- larından kaynaklanan iç gürültü düzeyle- rine ve reverberasyon zamanlarına bağlı olarak bir bağımsız birim veya binanın tümü için yapılan değerlendirme ile ortaya konulan; A, B, C, D, E veya F şek- linde ifade edilebilen derecelendirme sistemini göstermektedir. Akustik uzmanlar ilgili bakanlıkça yetki verilmiş kuruluşlarca belgelendiri- len kişilerdir. Yönetmelikte tanımı yapı- lan akustik proje ve detay çizimlerini, anahtar paftaları, hesap ve/veya ölçüm sonuçlarını, değerlendirme raporlarını içeren proje dokümanlarını, hazırlayarak akustik projeyi ortaya koymaktadırlar. Yetkili kurumlar akustik uzmanlık serti- fika programları ile bu eğitimleri ve bel- geleri vermektedir. Her binada akustik proje aranmamaktadır. Bazı özel şartlar getirilmiştir. Buna göre; Bodrum katı ve çatı arası dışında en çok dört katlı konutlar ile yalnızca bir bodrum katın inşaat alanı hesaba katılmaksızın toplam inşaat alanı 2.000 metrekareyi geçmeyen yapılardan mer- kezi iklimlendirme sistemi bulunmayan- lar için akustik uzman tarafından akustik proje hazırlanması şartı aranmamak- tadır. Kamuya açık mekanların bulunduğu ve farklı kullanımları içeren binalar, kon- ser ve dinleme salonları gibi özel akustik tasarım gerektiren kullanımları içeren binalar da ise akustik proje aranmakta- dır. A veya B akustik performans sınıfını hedefleyen binaların ses yalıtım ve akus- tik projeleri, mimari ve tesisat projele- rinden ayrı olarak bina akustiği uzmanı