Yalıtım Dergisi 187. Sayı (Ekim 2019)

yalitim.net 28 Yalıtım / Ekim 2019 yonu sağlanabildiği gibi binanın bazı saydam bölümlerinde de kullanılmaktadır. Fotovoltaik paneller, modüler metal ızgaralara takılarak buradan da binanın strüktürel sistemine yük aktararak taşıtılırlar. Ayrıca panel fotovoltaik elemanlar doğrudan bina taşıyıcı sistemine takılıp, taşıttırılabilmekte- dir. Panellerin cephelerde bu şekilde kullanılmasında çeşitli varyasyonlar oluşmuştur. Düzlemsel giydirme cephe sis- temleri, düşeyde kırıklı giydirme cephe sistemleri, yatayda kırıklı giydirme cephe sistemleri, akordiyon giydirme cephe sistemleri, eğimli düzlemsel giydirme cephe sistemleri, eğimli kırıklı giydirme cephe sistemleri ve taşıyıcılı cam cephe sistem- leri (panel) olarak varyasyonları bulunmaktadır (Şekil 1-2). Kullanılan sistem olarak varyasyonlarının yanı sıra kullanılan malzemeler, katmanlaşma, eğimler ve ölçüler oranında da büyük çeşitlilikler ortaya çıkmaktadır [4]. Bina cephelerinde fotovoltaik panellerin dış duvar elemanı olarak kullanılmasında geçirimlilik- geçirimsizlik oranları önemli olmaktadır. Bu durumun temel belirleyicisi bina fonk- siyonudur (ticari, konut, ofis, eğitim vb.). Mekân içi istenilen aydınlanma oranı (ışık etkisi) ve ısı oranı, zararlı ışınların emilmesi durumu, ışık ve gölgelenme seviyeleri, mahremiyet algısı bu konuda temel belirleyicilerdir. Bu bağlamda, panel üretim sektöründe saydamlık oranlarına göre malzemelerde değişkenlik ortaya çıkmaktadır. Geçirgen, yarı geçirgen ve geçirgen olmayan panel üretimleri bulunmaktadır [6]. Belçika’nın Aalst kentinde bulunan The OLV Hospital binasında özel bir uygulama yapılmıştır. BIPV sistemlerinin uygulanması ile cephede iki katmanlı cam elemanlarla enerji üretimi gerçekleşmektedir. Sistem olarak eğimli düzlemsel cephe sistemi (45 derece) seçilmiş ve 500 metrekarelik alanda yıllık 31,122 kWh enerji üretimi gerçekleşmektedir. Seçilen alüminyum çerçeveli sistemlerde 120 x 240 cm ebatlarında fotovoltaik paneller kullanılmıştır [7] (Fotoğraf 2). 2.2. Cephe Kaplama Malzemesi Olarak Fotovoltaik Paneller Bina cephe sistemlerinde duvar önü giydirme cepheler çok hızlı bir gelişim göstermiştir. Duvar önü giydirme cepheler, duvarın dış yüzeyinde çeşitli yalıtım malzemeleri kullanarak ve hava boşluğu bırakarak son bitiş malzemesi olarak yer almaktadır. Fotovoltaik panellerin de bu tipte kullanımları oldukça yaygındır. Işık geçirgenliği düşünülmeden, sağır bir yüzeyde kullanılabilmesi tasarım açısından kolaylık sunmak- tadır. Belirli aydınlatma ve havalandırma koşulları için cephe genelinde şeffaflıkların açılması gerekli olmaktadır. Panellerin alüminyum çerçevelerinin belirli noktalardan binanın strüktü- rel sistemine taşıtılması sonucu yük aktarımı gerçekleşmekte- dir. Bu sistemlerin kararı tasarım aşamasında olmakla birlikte binaya sonradan da uyarlanabilmektedir. Fakat alınacak verim düşüldüğünde bina ile ilişkisi sorgulanmalı ve proje tasarım aşamasında kararların alınması daha doğru bir yaklaşım olmaktadır. Sistemin dezavantajı olarak binaların en değerli cephelerinin (ışık ve ısı performansı açısından) güneş ile temas halinde olan cepheler olması bakımından, bu cephelerin sağır elemanlarla kapatılması proje tasarım fikir ölçeğinde değer- lendirilmelidir. Çift katman olarak düşünülen cephelerin iki katmanında da cam kullanılması bu hususta önerilmektedir. Fiziksel çevrenin uygun konfor parametrelerinde olmasına dikkat edilmelidir. MAKALE Şekil 2. Dış duvar sistemleri olarak fotovoltaik panel çeşitlerinin kurgulanması; akordiyon giydirme cepheler (a), eğimli düzlemsel giydirme cepheler (b), eğimli kırıklı giydirme cepheler (c) [5] Yarı-geçirgen PV Opak PV Opak PV Opak PV Şeffaf cam Şeffaf cam Perspektif Perspektif Perspektif Şeffaf cam Fotoğraf 2. The OLV Hospital binasının güney cephesinde fotovoltaik panel kullanımı [7] Devamı gelecek sayımızda