Yalıtım Dergisi 185. Sayı (Ağustos 2019)

30 Yalıtım / Ağustos 2019 yalitim.net çalıştırılamaz.” hükmü getirilmiş. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bağlı iş müfettişleri tarafından yapılan denetim- lerde ilgili mesleklerde belgesiz çalışan tespit edilmesi halinde işveren veya işveren vekiline idari para cezası uygulanması hususu hükme bağlanmış. Belge zorunluluğu kapsamında gerçekleştirilen, sınav ve belgelendirme faaliyetlerinde uygulanmakta olan teşvikler de bulunur. Zorunluluk kapsamındaki mesleklerde sınavlara girip belge almaya hak kazanan kişilerin, Bakanlar Kurulu kara- rıyla belirlenmiş limitler dâhilinde sınav ücretlerinin tamamı ile belge masraf karşılıklarının tamamı 2019 yılının sonuna kadar İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacak. Bunun yanı sıra işverene yönelik teşvikler de bulunur. 13.02.2011 tarihli ve 6111 sayılı Kanun kapsamında, teşvikten yararlanma şart- larını taşıyan, MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi sahibi kişilerin sigorta primlerinin işveren hisselerine ait tutarı 54 aya kadar İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanabilir. İş kazalarını önlemek konusunda eğitimli kişilerin iş hayatına kazandırılması büyük öneme sahiptir. MYK yalnızca sınav ve belgelendirme faaliyetlerini yürütmekle kalmayıp, eğitim boyutuna da katkı sağlar. Örneğin; 6645 Sayılı Kanuna göre ulusal meslek standartlarının Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu tarafından mesleki ve teknik öğretime ilişkin orta ve yükseköğretim programları müfredatlarına 1 yıl içerisinde yansıtılması gerekir. Ayrıca MYK; eğitim konusunda çeşitli kamu kurumları ile iş birliği çalışmaları gerçekleştirir. Bu çalışmalara; İŞKUR tarafından düzenlenmekte olan aktif iş gücü programları kapsamında gerçekleştirilen eğitimler örnek gösterilebilir. Söz konusu kurslar sonunda bu alanda MYK’nin sınav ve belgelendirme yapmak üzere yetkilendir- miş olduğu kuruluşlar aracılığı ile mesleki yeterlilik sınavları gerçekleştirilir. Buna ek olarak; Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Millî Eğitim Bakanlığı arasında inşaat sektöründe gerçekleştirilen bir üçlü protokol ile Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunluluğu getirilen 17 meslekte yaklaşık 300 bin kişinin mesleki eğitimi ile sınav ve belge ücretlerinin karşılanması kararlaştırıldı. MYK ve İş Sağlığı Güvenliği Genel Müdürlüğü arasında gerçekleştirilmekte olan iş birliği çalışmaları ile MYK belgeli çalışanların iş kazasına karışma oranlarına dair veriler de toplanmakta ve bu çalış- malar ile MYK Belgesinin iş kazalarına etkisi ölçülebilecektir. Ayrıca MYK tarafından gerçekleştirilmekte olan eğitim akre- ditasyonu çalışmaları neticesinde çalışanların ulusal meslek standartları ve ulusal yeterliliklere dayalı eğitim almasına olanak sağlanacak ve bu sayede bireylere İSG’nin bir çalışma standardı olarak kazandırılmasının önü açılacak. Yani iş kaza- ları ve meslek hastalıklarının önüne geçilebilmesi için sınav ve belgelendirmenin yanında, eğitim ayağı da güçlendiriliyor. Sonuç olarak ulusal meslek standardı ve ulusal yeterlilik geliştirme süreçlerinden, sınav ve belgelendirme faaliyetlerine kadar her adımda mesleklere ilişkin İSG kuralları ön planda tutuluyor. MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi alma sürecinde uygulanan sınavlarda; mesleğin teknik açıdan gereklilikle- rinin yanında, İSG’ye ilişkin kurallar, riskler, İSG açısından alınabilecek önlemler konusunda da bireyler ölçme ve değer- lendirmeye tabii tutuluyor. Ayrıca belgeli kişilerin gözetim faaliyetleri ile takipleri yapılıyor. İlerleyen süreçte, eğitim faaliyetlerinin de UMS ve UY’lere uygun şekilde gerçek- leştirilmesinin yaygınlaştırılması ile bireylere daha sahaya çıkmadan İSG farkındalığı ve hassasiyeti kazandırılabilecek. Ulusal yeterlilik sisteminin etkin bir şekilde işletilmesi hâlinde İSG çalışma hayatının merkezine taşınabilecek ve ülkemizde yaşanan iş kazaları en aza indirgenebilecek. KAYNAKLAR 1. Karacan Esin ve Erdoğan Özlem Nazan (2011), İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğine İnsan Kaynakları Yönetimi Fonksiyonları Açısından Çözümsel Bir Yaklaşım, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (21) 2011 / 1 :102-116 2. Ceylan Hüseyin (2011), Türkiye’deki İş Kazalarının Genel Görünümü ve Gelişmiş Ülkelerle Kıyaslanması, International Journal of Engineering Research and Development, Vol.3, No.2, June 2011 3. Bilir Nazmi (2016), İş Sağlığı ve Güvenliği Profili: Türkiye, Uluslararası Çalışma Örgütü, ILO Türkiye Ofisi - Ankara: ILO 4. Sosyal Güvenlik Kurumu İstatistik Yıllıkları Verileri, [Çevrim-içi: http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/ tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari, Erişim Tarihi: 27.02.2018] 5. Yılmaz Ayhan İvrin (2013), İş Sağlığı ve Güvenliğinde Kaza Zinciri Teorisinin Önemi ile Açık İşletmelerdeki Tehlikeli Hareket ve Tehlikeli Durumlar, MT Bilimsel Yer Altı Kaynakları Dergisi, Yıl: 2 Sayı: 3 (Ocak 2013) 6. Akbıyık Nihat & Koç, Muzaffer (2011), Türkiye’de İş Kazalarının Maliyetleri ve Çözüm Önerileri, Akademik Yaklaşımlar Dergisi; Kış 2011 Cilt:2 Sayı:2 7. Bilir Nazmi, age 8. Ünsal Korel (2017), MYK Mesleki Yeterlilik Belgesine Sahip İşgücünün İş Sağlığı ve Güvenliği Farkındalığının Araştırılması: Metal, Otomotiv ve Enerji Sektörlerinde Bir Uygulama, Mesleki Yeterlilik Kurumu Uzmanlık Tezi 9. Ordukaya Mehmet, Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Mesleki Zorunluluğu Çerçevesinde Çalışma Hayatına Getirilen Yenilikler Kapsamında MYK-İşkur İşbirliği, İstihdamda 3i, Türkiye İş Kurumu, Sayı 24 10.Mesleki Yeterlilik Kurumu Resmi Web Sitesi, MYK Belgesi Zorunluluğu [Çevrim-içi: www.myk.gov.tr/ belge zorunlulugu Erişim Tarihi: 27.02.2018]. MAKALE