Yalıtım Dergisi 176. Sayı (Kasım 2018)

Yalıtım / Kasım 2018 43 yalitim.net EPS ürünlerin, binalarda duvar, zemin, çatı elemanı olarak, prefabrik uygulamalarda kullanılabilmesi için ısıl iletkenlik katsayısının (k) doğru belirlenmesi ve daha yüksek ısıl dirence sahip malzemeler geliştirilmelidir. Günümüzde ısıl iletkenlik katsayısının belirlenmesinde standart ölçüm metotları, muha- fazalı sıcak plaka, ısı akış ölçer vb. (ISO8301-TSEN12264- ASTMC518) kullanılmaktadır [2-5]. Düşük maliyetli ve sorun çıkarmayan kullanışlı yapılar kullanıcıların tercihidir. Binaların detayları, malzeme seçim- leri kadar üretim ve işletme giderlerinde uyumluluk dikkate alınmalıdır. Burada binada ısı yalıtımı ön plana çıkmaktadır. Aslında ısı yalıtımı zorunluluktur. Yalıtımı temelden çatıya kadar ısı ve ses olarak ele alınmalıdır. Binanın su ve buhar dengesi için, yapının nefes almasını sağlayacak şekilde ısı yalıtımı malzemesi seçilmelidir. Burada seçilen malzemenin yoğunluğu ve direnç değerleri önemli olmaktadır. EPS malzemelerin 16 kg/m 3 yoğunluğun altında ve B1 standardı olmayan malzeme ile imalatının yapılması ve kul- lanılması doğru değildir (Tablo 1). Çünkü yapılarda B1 stan- dardına uygun yalıtım zorunludur. 16 kg/m 3 yoğunluğun altındaki malzemeler zamanla bağlarını çözerek zor alev alma özelliğini kaybeder. Isı yalıtımına toprakla temasın olduğu zeminde de önem verilmelidir. Zemin yalıtımında gözden kaçan bir nokta radon gazına karşı yalıtım şarttır. Radon gazı topraktan oluşan ve mekânlarımıza alındığında kanserojen bir gazdır. Yüksek yoğunluklu, kapalı gözenekli yalıtım maddeleri ile bu gazın geçişini önlemek mümkündür. Zemin yalıtımı yüzer döşeme olarak tatbik edilmeli ve üzerine gelecek şap ve kaplama yüklerine karşı yüksek yoğunluklu malzemeyle yapılmalıdır. Zemin yalıtımı, duvar yalıtımı ile ısı köprüsüz bağlanmalı kat döşemesi yalıtımı ile de bütünleşmelidir. Yüksek yoğunluk ve yalıtım kalınlığına göre tavsiye edilen EPS malzeme 30 kg/m 3 yoğunluk ile 10 cm zemin yalıtımıdır [5]. Ara kat döşemelerinde, EPS ile ısı ve ses yalıtımı için olması gerekenler Şekil 1’de gösterilmiştir. Uygulamada betonarme döşemeden sonra bu katmanların olması gerekir [6, 7]. EPS malzemenin k değeri, katkı ajanına, gözenek yapısına, malzemenin yoğunluğuna, karışım oranlarına, bağlayıcıya, nem içeriğine ve sıcaklık farkına bağlıdır. Binaların ısıl direnç hesaplamalarında kullanılan k değerleri, laboratuvar ortamın- daki sıcaklık ve nem değerleri şartlarında elde edilir. Ancak binayı oluşturan duvar, taban, tavan vb. bileşenler binanın bulunduğu yerdeki iklim şartlarına bağlı farklı sıcaklık ve nem değerlerine maruz kalır. Bu yüzden yapı ve yalıtım malzemesi olarak kullanılacak malzemelerin gerçek ısıl performansları standart şartlarda elde edilen değerlerden farklı olmaktadır. Bu nedenle EN standartlarına uygun bir ölçüm cihazı ile EPS malzemenin sıcaklığa ve yoğunluğa bağlı k değerlerinin belirlenmesi önemlidir. Literatür incelendiğinde çalışma sıcaklıklarına bağlı yapılan çalışmalar genellikle klasik yalıtım malzemelerine yöneliktir. Tablo 1. TS 7316 ve EN 13163’e göre EPS levhaların sınıflandırılması * EUMEPS ’in web sitesinden EPS Tipi % 10 Deformasyondaki Basma Gerilmesi, kPa Eğme Dayanımı, kPa Su Buharı Difüzyon Dirneç Faktörü ( m ) Yaklaşık Yoğunluk, kg/m 3 Isıl İletkelik W/mK Eski (Yoğunluğa Göre - kg/m 3 ) Sınıflamadaki Karşılığı* EPS 50 50 75 20-40 16 0.039 EPS 60 60 100 20-40 17 0.038 15 EPS 70 70 115 20-40 18 0.038 EPS 80 80 125 20-40 19 0.037 EPS 90 90 135 30-70 20 0.037 EPS 100 100 150 30-70 21 0.037 20 EPS 120 120 170 30-70 23 0.036 EPS 150 150 200 30-70 26 0.035 25 EPS 5200 200 250 40-100 31 0.034 30 EPS 250 250 350 40-100 36 0.034 35 EPS 300 300 450 40-100 41 0.033 EPS T - - 20-40 - - Şekil 1. Ara kat döşemelerinde ısı ve ses yalıtımı için EPS uygulaması. Halı, parke vb. Betonarme Şap EPS-T veya EPS yalıtım levhaları (Döşeme yüzeyi pürüzlü ise düzeltildikten sonra, yerleştirilmelidir)