Yalıtım Dergisi 166. Sayı (Ocak 2018)

Yalıtım / Ocak 2018 29 yalitim.net bina stokunun yaklaşık 2.375 milyon metre kare zemin alanından oluştuğunu tahmin ediyoruz. Dünya genelinde karşılaştırılabilir diğer ülkelerdeki göstergeler ile bağdaşan bu değer kişi başı yaklaşık 30 m 2 lik ortalama oturma alanına karşılık gelir. Bölüm 2.2’de açıklanan metodoloji ve bu raporda kulla- nılan 6 tanımlanmış iklim bölgesine göre bina stokunun bu iklim bölgelerine göre dağılımı aşağıdaki tabloda sunulmuştur; 4.1.2 Gelecekteki Bina Stoku Gelişimi Bina stokunun beklenen gelişimi için Ecofys tarafından geliştirilen ve başka diğer çalışmalarda (örn: Ecofys & IEEJ (2015) Molenbroek ve diğerleri (2015)) da kullanılan bir metodoloji kullanılmıştır. Bu yaklaşım, ekonomik güç (kişi başı GSYİH) ile mevcut oturma alanı arasındaki bağlantıları kullanır (aşağıdaki şekle bakınız). Nüfus artış verisi, BM Dünya Nüfus Beklentileri’nde bulun- duğu “Orta Değişken”, Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) Ekonomik Bakış Açısı’ndan GSYİH büyüme tahminleri “Uzun dönem büyüme senaryoları” 2015 revizyonundan alınmıştır (gerçek GSYİH büyümesinin 2012-2017’de %5.2, 2018-2030’da %4.1 ve 2031-2050’de %2.3 olması bek- leniyor). Metodolojimiz Ecofys’in bina stoku araştırmasındaki tec- rübelerine dayanmakta ve (ki çoğu gizli pazar araştırması projeleridir) konut ve konut dışı binaların taban alanlarının ayrı ayrı hesaplanmasına olanak sağlamaktadır. Buna karşılık Ecofys & IEEJ (2015) “Avrupa’da yenileme izleri” (Boer- mans ve diğerleri, 2012), ısı pompası uygulama senaryoları (Bettgenhäuser ve diğerleri, 2013) ya da Avrupa konut dışı inşaat sektörünün panaroması (Schimschar ve diğerleri, 2011) gibi yayınlamış örnekler de vardır. Model ve altında yatan formüller dünyadaki 50 ülkeden gelen bina stoku istatistiklerine dayanır ve yıllar geçtikçe sürekli gelişmiştir (devam eden gizli doktora tezi çalışması, Schimschar, 2015). Model, Isaac & van Vuuren’i (2009) baz alır ve kişi başı GSYİH ile konut yaşam alanı arasındaki ortalama korelas- yonları kullanır (burada “ortalama” ifadesi, dünyanın farklı bölgelerindeki ayrık, bitişik nizam müstakil konut ve apart- manlar gibi farklı bina kategorileri arasındaki ortalamayı belirtir). Ayrıca konut ve konut dışı binaların taban alanları arasındaki tipik korelasyonlar da kullanılabilir. Mevcut şart- ların sürdürülmesi senaryosu ve maliyet etkinlik senaryosu olmak üzere 2 senaryo geliştirdik. Yukarıda açıklanan yak- laşımın sonucu olan ve zamanla değişen yeni inşaat oranına ilaveten her iki senaryo için aşağıdaki yıkım ve yenileme oranları kullanılmıştır: Diğer parametreler ile mukayese edildiğinde özellikle %1,5 olan yıkım oranı öne çıkmaktadır. Bu yüksek yıkım faaliyetinin sebebi, 2030 yılına kadar 6.5 milyon konutun yıkılmasını gerektiren Türkiye’nin Kentsel Dönüşüm Planı’dır (Elsland et al., 2014). 4.1.3 Enerji Tüketimi Türkiye’nin konut sektöründeki toplam enerji tüketimi bilgisi ve kullanım alanına göre bölünmüş tüketim değerleri EUROSTAT toplam enerji dengeleri-yıllık verilerinden alınmış- tır (EUROSAT, 2016). Bazı kaynaklara göre (Utlu & Hepbasli (2003), Nishimura ve diğerleri, (2011), Elsland ve diğerleri, 2014, UNDP & GEF (2011)), toplam enerji tüketimi farklı enerji kullanımlarına bölünmüştür ve sonuçlar diğer ülkeler- den gelen göstergeler ile karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak, 2015’te ısıtma için 79.5 TWh ve soğutma için 2.1 TWh olduğu öngörülen ısıtma ve soğutma tüketimini hesaplamak Şekil 36. Kişi başı GSYİH ile kişi başı mevcut taban alan arasındaki bağlantının niteliksel görseli Tablo 8. İklim bölgelerine göre ayrılan 2015 yılındaki Türkiye’nin konut stoku İklim Bölgesi Stoktaki Oturma Alanı [Milyon m 2 ] 1 Çok sıcak 230,5 2 Sıcak 397,6 3 Ilıman 842,9 4 Soğuk 706,2 5 Çok Soğuk 155,7 6 Aşırı Soğuk 41,8 Türkiye 2.374,6 Tablo 9. İki senaryo için kullanılan dönüşüm oranları Dönüşüm oranı Yıl başına stok yüzde oranı Kaynak Yıkım oranı %1,5 Elsland ve diğerleri, 2014 baz alınarak Bina zarfının ısıl performansının gelişimini içeren enerji bağlantılı yenileme oranı %0,45 Elsland ve diğerleri, 2014 baz alınarak