bilimsel makale Yapı Kabuğu ısı Yalıtım Değerinin Yapı Formuna Bağlı OlaraBkelirlenmesi içinBirYönteömnerisi {*) Prof.Dr.Zerrin Yılmaz - Doç.Dr.GülKoçlarOral İstanbul TeknikÜniversitesi, Mimarlık Fakültesi Özet B ilindiği gibi, kabuğun ısı yalıtım değerini belirleyen özellikler, toplam ısı geçirme katsayısı, kabuğu oluşturan malzemelerin ısı iletkenlikleri, dış yüzey malzemelerinin ısı iletkenlikleri ve dış yüzey malzemelerinin güneş ışınımına karşı optik özellikleridir. Bu bildiride, ısı korunumu ile ilgili yönetmelikler irdelenerek, yapı kabuğu ısı geçirme katsayısı değerlerinin diğeryalıtım değeri özelliklerine ve yapı formuna bağlı olarak belirlenmesi konusunda İstanbul Teknik Üniversitesi'nde sürdürülmekte olan araştırma projesinin tanıtılması amaçlanmaktadır. Aynı hacimi çevreleyen farklı formlar için bina cephe alanı ve buna bağlı olarak bina dış cephe alanından kaybedilen ısı miktarı farklı olacağından, bu çalışmada bina formu V/A (bina hacmi/bina dış cephe alanı) oranıyla ifade edilmektedir. Bu amaca uygun olarak çalışma; referans V/A oranı için iklimsel konfor açısından bina kabuğu termofiziksel özelliklerine ilişkin uygun değerler kombinezonlarının belirlenmesi, seçilen V/A değişim aralıklarına bağlı olarak yapı alternatiflerinin oluşturulması, yapı kabuğunun birim alanından kaybedilen günlük ortalama saatlik ısı miktarlarının hesaplanması, günlük ortalama saatlik ısı miktarlarının edilen farklı yapı formlarına bağlı değişim grafiklerinin analiz edilmesi ve yapı formu (V/A) ile tüm yapı kabuğundan kaybedilen ısı kaybı (O) ilişkisinin belirlenmesi, adımlarını kapsamaktadır. 1. Giriş Yapı, kullanıcıların ısısal (termal) konfor gereksinmesini istenilen düzeyde gerçekleştirecek ve devamlılığını sağlayacak niteliğe sahip olmalıdır. Dış iklimsel koşulların bölgelere ve zamana göre değişkenlik gösteren ekstrem değerleri nedeni ile ısıtmanın istendiği dönemin belirli bir bölümünde insanın ısı gereksinmesi ancak yapma ısıtma ile sağlanabilir. Yapma ısıtmanın istendiği dönemde, dış hava sıcaklığı ile iç hava konfor sıcaklığı arasındaki fark değeri, ısıtma gereksinmesinin veya binanın ısı kaybının miktarını belirler. Dış çevredeki belirli bir hava sıcaklığında, bina hacimleri içerisinde iç hava konfor sıcaklığı sağlanıyorsa, ısıtma gereksinmesi doğal olarak karşılanabiliyor demektir. ısıtmaya ihtiyaç duyulan dönemde iç ve dış hava sıcaklığı arasındaki farkın büyük olması nedeniyle, ısıtma gereksinmesinin doğal yollarla karşılanması imkansız olmaktadır. Bu durumda yapma ısıtmanın zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Ancak, yapıların tasarlanması sürecinde, enerji harcamalarını en aza indirecek önlemlerin alınması zorunludur ve "yapı formu" da en az ısı kaybına yol açacak şekilde ele alınması ve belirlenmesi gereken önemli bir tasarım değişkenidir. Yapı formu; biçim faktörü (planda uzunluğun derinliğe oranı), yapı yüksekliği, çatı türü gibi yapıya ilişkin geometrik değişkenler aracılığı ile tanımlanabilir. Aynı hacimi çevreleyen farklı formlar için yapı dış cephe alanı ve buna bağlı olarak da dış cephe alanından kaybedilen ısı miktarı farklı olacaktır. Dolayısıyla, yapı kabuğu ısı geçirme katsayısının ısı korunumu açısından belirlenmiş üst sınır değerleri de yapı dış cephe alanına bağlı olarak değişkenlik göstermelidir. Bu nedenle bu bildiride, ısı korunumu ile ilgili yönetmelikler irdelenerek, yapı kabuğu ısı geçirme katsayısı değerlerinin yapının hacmi/dış cephe alanı (V/A) oranına bağlı olarak belirlenmesi için bir yöntem önerisi sunulmaktadır. 29
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=