Yalıtım Dergisi 150. Sayı (Eylül 2016)

MAKALE 50 Eylül 2016 • www.yalitim.net için daha fazla olduğu belirlenmiştir. D1-cde3 ve D1-cde8 seçeneklerinde her iki dış hava sıcaklığı için dış döşemenin bütününe uygulanan ısı yalıtımının en düşük iç yüzey sıcaklığını belirgin şekilde yükselttiği ancak yalnızca alt ve üst döşemeye uygulanan D1-cd3 ve D1-cd8 seçeneklerine kıyasla etkisinin düşük olduğu belirlenmiştir. D2’den geliştirilen seçeneklerin tümünde, hesaplanan her iki dış hava sıcaklığı için en düşük iç yüzey sıcaklığının dış duvar-döşeme birleşiminin kiriş bölge- sindedir. D2’den geliştirilen seçeneklerin tümünde, hesaplanan her iki dış hava sıcaklığı için en düşük iç yüzey sıcaklığı, D1’den geliştirilen seçeneklere göre daha yüksektir. D2-1 ve D2-2 seçeneklerinde her iki dış hava sıcaklığı için duvar gövdesinin bir kısmına da uygulanan ısı yalıtımının D2 detayına kıyasla düşük iç yüzey sıcaklığına etkisinin az olduğu belirlenmiştir. D3’ten geliştirilen D3-a8 seçeneğinde hesaplanan her iki dış hava sıcaklığı için en düşük iç yüzey sıcaklığı dış duvar-döşeme birleşiminde Şekil 3’te gösterilen 1. bölgededir. D3’ten geliş- tirilen D3.b3 ve D3-b8 seçeneklerinde ise hesaplanan her iki dış hava sıcaklığı için en düşük iç yüzey sıcaklığı dış duvar- döşeme birleşiminin iç alt bölgesindedir. D3’ten geliştirilen seçeneklerin tümünde, hesaplanan her iki dış hava sıcaklığı için en düşük iç yüzey sıcaklığı, D1 ve D2’den geliştirilen seçeneklere göre daha düşüktür. D3 ve D3’ten geliştirilen seçeneklerin tümünde, hesaplanan her iki dış hava sıcaklığı için en düşük iç yüzey sıcaklığı belirgin şekilde düşürdüğü, bu düşüşün -5,4°C dış hava sıcaklığına kıyasla -40°C için daha fazla olduğu belirlenmiştir. Hesaplanan bütün seçenekler için en düşük iç yüzey sıcaklığına 1m uzaklıkta belirlenen bölgenin iç yüzey sıcaklıkları en düşük değerinde iç hava sıcaklığından yaklaşık 3°C düşüktür. 6. SONUÇLAR Betonarme dış duvar-betonarme konsol balkon döşeme- lerin ısıl ve nem ile ilgili performansı için TS 825’teki 4. Bölge için verilen dış hava sıcaklığı -5,4 °C ve bu bölge için Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden alınan, iklimsel olarak uç bir değer olan -40 °C için hesaplamalar yapılmıştır. Çalışmada betonarme taşıyıcılardan kaynaklı ısı yalıtımının süreksizliğinin ısı köprüsü oluşumuna etkisi, geliştirilen çözüm önerileri bağ- lamında ısı yalıtımının biçimsel ve konumsal değişikliklerinin ısı köprüsü oluşumundaki etkinliğinin belirlenmesi ve tasarım sürecinde kullanılabilecek genel ilkelerin ortaya koyulması amaçlanmıştır. Değişkenlerin etkinliği, iç yüzey sıcaklığı ve yüzeysel yoğuşmaya neden olacak bağıl nem oranı (T iy , j İ ) ölçütleri ile değerlendirilmiştir. Ele alınan sistemlerin ısıl performans analizi için yapılan bil- gisayar simülasyon çalışmasının ve nem ile ilgili performansın, çiğlenme sıcaklığı tabloları ve abakları ile belirleme çalışmasının sonuçları incelendiğinde, aşağıdaki genel bulgular sıralanabilir: • D1, D2 ve D3 detayları için; • Duvarın dıştan yalıtıldığı D1 detayına kıyasla içten yalı- tıldığı D3 detayı daha düşük iç yüzey sıcaklığına sebep olmaktadır. • Dış duvarda U değeri aynı olduğu halde ısı yalıtımlı detaylara kıyasla ısıl direncin derin katman kalınlığına yayıldığı (gazbeton vb. malzemelerin kullanıldığı) D2 detayı düşük iç yüzey sıcaklığına daha olumlu etki etmektedir. • Düşük iç yüzey sıcaklığı bağlamında hesaplanan değiş- kenler, -40°C dış hava sıcaklığında -5,4°C dış hava sıcaklığına kıyasla daha etkilidir. • Dıştan ısı yalıtımlı D1’in iyileştirilmesine yönelik geliştirilen seçenekler için; • Döşemeye uygulanan ısı yalıtımı, iç döşemeye kıyasla dış döşemede uygulandığında daha etkilidir. • Döşemenin dış tarafında alta veya üste tek başına uygu- lanan ısı yalıtımının düşük iç yüzey sıcaklığına etkisi hemen hemen aynıdır. • Isı köprüsü olan bölgeye 1 m uzaklıktaki noktadaki değişkenlerin bu bölgede neredeyse etkisiz olması sebe- biyle, döşemenin dış tarafında bütüne uygulanan ısı yalıtımının (D1-cd) düşük iç yüzey sıcaklığına etkisi, döşemenin yalnızca altına ve üstüne uygulanan ısı yalı- tımının (D1-cde) etkisiyle hemen hemen aynıdır. • Yalnızca kiriş bölgesinde kullanılan ısı yalıtımlı D2’nin iyileştirilmesine yönelik geliştirilen seçenekler için; • Duvarın yalıtımsız olması sebebiyle ısı köprüsü etkisi noktasal değil, kirişin neredeyse bütününde etkilidir. • Kiriş önüne uygulanan ısı yalıtımının duvarda sürekli- liğinin sağlanmasının düşük iç yüzey sıcaklığına etkisi düşüktür. • İçten ısı yalıtımlı D3’ün iyileştirilmesine yönelik geliştirilen seçenekler için hesaplanan her iki dış hava sıcaklığında da düşük iç yüzey sıcaklığı, yüzeysel yoğuşma riski bulundur- maktadır. • Döşemede uygulanan ısı yalıtımının, duvarda uygulanan ısı yalıtımının devamı olacak şekilde aynı tarafa uygulanması düşük iç yüzey sıcaklığı riskinin azaltılması açısından daha etkilidir. • -5,4°C dış hava sıcaklığında işleve bağlı olarak D1, D2 ve bu detaylardan geliştirilen seçenekler yüzeysel yoğuşma riski oluşturmamaktadır. -40 °C dış hava sıcaklığında işleve bağlı olarak yalnızca D1-cd3, D1-cd8, D1-cde3 ve D1-cde8 seçeneklerinde yüzeysel yoğuşma riski düşüktür. Her iki dış hava sıcaklığında D3 ve D3’ün iyileştirilmesine yönelik geliştirilen seçeneklerde yüzeysel yoğuşma riski yüksektir [13], [14]. Ele alınan örnekler ve yapılan kabuller bağlamında beto- narme iskelet taşıyıcılı dış duvar-betonarme konsol balkon döşeme tasarımında “ısı köprüleri”nin olumsuz etkilerin- den kaçınmak amacı ile aşağıda sıralanan genel ilkelerin göz önünde tutulması yararlı olacaktır: • TS 825, 4. iklim bölgesinde dış duvar-betonarme konsol balkon döşeme detaylarında içten ısı yalıtımı uygulamasın-