Yalıtım Dergisi 149. Sayı (Ağustos 2016)

46 Ağustos 2016 • www.yalitim.net rındaki donatıların paslanarak işlev ve dayanımlarının zamanla azalması neticesinde yapı ömrü ve deprem dayanımının olum- suz yönde etkilenmesine neden olmaktadır. Ayrıca yoğuşma, yapı elemanlarının çürümesi, bütünlüklerinin bozulması ve ısı kayıplarının artmasına da neden olur. Yukarıda bahse- dilen olumsuz sonuçların ortadan kaldırılması için TS 825 standardında tarif edildiği şekilde hesap metoduna göre yapı elemanlarından buhar geçişinin tahkiki, sınırlandırılması ve neticelerin raporlanması gerekmektedir. Böylece sağlıklı ve konforlu bir yaşam ile uzun ömürlü binaların yanı sıra önemli oranda enerji tasarrufu da sağlanmış olacaktır [1]. SONUÇLAR Yapılardaki yoğuşmanın olup olmayacağı, hesaplama- lar sonucu belirlenebilir. Ancak su buharı difüzyon direnci çok yüksek malzemeler, su buharının dış ortama geçmesini zorlaştırıp, iç yüzeyde veya duvar içinde yoğuşmaya neden olabilirler. Yoğuşmanın tespiti için temel yaklaşım, iç ortam sıcaklığından dış ortam sıcaklığı arasında doyma basınçları eğrisi ile iç ve dış ortam buhar kısmi basınçları eğrilerinin çizilmesi ile yapılabilir. Bu iki eğrinin birbirlerini kesmemesi gerekmektedir. Bilindiği üzere doyma basınçları sıcaklıklar- dan gidilerek hesaplanabileceği gibi, sıcaklık değerlerinden gidilerek doyma basınları da hesaplanabilir. Yapı malzemesi içine difüz eden su buharının kısmi basıncı iç katmanlarda herhangi bir noktada o sıcaklıktaki su buharı doyma basıncına eşit olduğu anda yoğuşma başlar. Yapı malzemelerinde yaygın olarak kullanılan çimento harcı donatılı ve donatısız beton ve tuğla duvarların buhar difüzyon direnç faktörleri EPS malzeme için çok yakın değerdedir. Bu durum diğer yapı malzemelerinde gelen buhar difüzyonunun aynı hızla iletildiği anlamına gelmektedir. Mineral yünlerde su buharı geçiş hızında herhangi bir direnç oluşturmadan su buharının hava içinde ilerlemesi gibi ilerlemesine izin vermek- tedir. Bu durum su buharı akış hızının yalıtım bölgesinden hızlı geçtiği anlamına gelmektedir. Bunların yanında duvarların mermer, granit gibi daha yoğun malzemelerle kaplanması durumunda direnç faktörünün ciddi bir dirençle karşılaşacağı, yoğuşma ihtimalini güçlendirecektir. Bu tür su buharı direnç faktörü yüksek malzemelerin her iki yanındaki kısmı basınç değerleri arasındaki fark büyüyeceğinden, kısmi buhar basınç eğrisinin eğimi artacaktır. Bunun yanında asfalt kaplama gibi su buharı difüzyon direnç faktörü çok daha yüksek malze- melerde yoğuşma riski oldukça artmış olacaktır. Su buharı geçirimsiz boya ve kaplamalar için de benzer durumlar ortaya çıkaracağı açıktır. KAYNAKLAR [1] Türk Standartları, TS 825 Binalarda Isı Yalıtım Kuralları, Aralı 2013. [2] Heperkan H.A., Bircan M.M., Sevindir M.K.,”Yapı Malzemelerinde Buhar Difüzyonu ve Yoğuşma”, V. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi ve Sergisi [3] Karakoç H., Isı Yalıtımı, [4] T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı, Dünyada ve Türkiye’de Ekonomik Gelişmeler, Sayı: 11, Temmuz 2002. [5] Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi, 2003-2004 Türkiye Enerji Raporu, Ankara, 2004. [6] International Energy Agency (IEA), Dünya Enerji Bakanlığı Raporu, OECD, 2002. [7] Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi, Türkiye Enerji Raporu 2009, Ankara, Aralık 2009. [8] International Energy Agency (IEA), Key World Energy Statistics, 2006. [9] Pamir A. Necdet, “Dünyada ve Türkiye’de Doğal Kaynaklar”, DESEM, Ekim 2003. [10] Pamir A. Necdet, “Dünyada ve Türkiye’de Enerji, Türkiye’nin Enerji Kaynakları ve Enerji Politikaları”, Mayıs 2003. [11] National Energy Policy Development Group, “Reliable, Affordable and Environmentally Sound Energy for America’s Future”, Report of National Energy Policy Development Group, Mayıs 2001. [12] Heperkan H.A., Bircan M.M., Sevindir M.K.,”Yapı Malzemelerinde Buhar Difüzyonu ve Yoğuşma”, V. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi ve Sergisi [13] İZODER, Isı Yalıtımı Planlama Raporu, 2010-2013, 2010 [14] Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Dünya Enerji Görünümü, http://www.enerji.gov.tr [15] F. Şenkal, Türkiye’de Isı Yalıtımının Gelişimi ve Konutlarda Uygulanan Dış Duvar Isı Yalıtım Sistemleri, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı: 2, 2005 Yapı Malzemesi EPS Mineral yünler Kireç Harcı, Çimento Harcı Dökme Asfalt Kaplama Mermer/Granit Normal Donatılı Normal Beton Donatısız Gaz beton yapı levhaları Tuğla duvarlar Su Buharı Difüzyon Direnç Faktörü 40 1 15/35 50000 10000 80/130 70/120 5/10 5/10 Y MAKALE