Yalıtım Dergisi 144. Sayı (Mart 2016)

MAKALE 60 Mart 2016 • www.yalitim.net madde dolgulu yangın durdurucu kullanılmalıdır. Yine kalıcı olarak yerleştirilmiş bir servis tipi ile server odaları gibi sıklıkla değişiklik gerektiren servis tipleri için farklı yangın durdurucusu kullanılmalıdır. Sabit servis geçiş- lerinde harç gibi durdurucular kullanılırken yangın durdurucu tuğlalar ya da yastıklar hiç bozulmadan değişiklik yapmaya olanak verdikleri gibi, bir yerden çıkarıldıktan sonra başka bir açıklıkta yeniden kullanılabilirler. 2.1.7. Ek Kriterler Bütün bu kriterlerin, yangın durdurucular arasında bir eleme yapmak için yeterli gelmediği durumlar olabilir. Böyle durumlarda Şema 6’da belirtilmiş olan ek kriterler devreye girer. Günümüz inşaatlarında kuşkusuz maliyet, bu ek kriter- ler arasında en önemli yere sahip olandır. Maliyeti hemen son- rasında çabuk uygulanabilirliği takip eder. Ardından uygulama ve kullanım sırasında sağlık problemleri gibi herhangi bir risk barındırıp barındırmaması da önemli rol oynar. 2.2. Yangın Durdurucuların Değerlendirme Yönergesi Yangın durdurucu seçim akış şemasına göre yangın dur- durucular arasından uygun olmayanların elenebilmesi için öncelikle çevresel etmenler başlığı altında ele alınan, inşaatın bulunduğu bölgedeki mevzuatın gerektirdiği ve bu bölge için belirli süre zarfında temin edilebilecek tüm yangın durduru- cuların tümünün belirlenmesi gerekmektedir. Aslen tüm yangın durdurucu tipleri için genel geçer bazı ortak özellikler bulunmaktadır. Bu bağlamda, hangi yangın durdurucu tipinin hangi durumlarda kullanılabileceği baş- tan söylenebilirdi. Ama her yangın durdurucu tipinin tüm özellikleri birebir örtüşmemektedir. Aynı yangın durdurucu tipi, farklı markalarda farklı performans özelliklerine sahip olabildiği gibi, aynı markanın aynı yangın durdurucu tipinden iki farklı ürünü bile birbirinden bazı özellikleriyle farklılaş- maktadır. Bu nedenle ürünlerin ayırt edici özelliklerinin belirlene- bilmesi için bir yangın durdurucu değerlendirme tablosu hazırlanmış ve yangın durdurucuların birbirinden rahatça ayrışmasını sağlayacak sorular belli başlıklar altında Şema 7’de gösterildiği şekilde gruplanmıştır. Bu soruların hangilerinin ele alınan uygulama alanı için geçerli olacağı seçim akış şemasına verilen yanıtlarla belirlenir. Böylelikle herhangi bir yangın durdurucu için geçerli olabilecek tüm performans kriterleri arasından eleme yapılarak, ele alınan alan için özelleştirilmiş bir performans kriter listesi elde edilmiş olur. Bu tabloda ele alınan belirleyici kriterler şu şekildedir: 2.2.1. Yangın dayanım süresi Aslen bu süre, uygulama yapılacak açıklığın ve içinden geçen servis elemanının özellikleri ve uygulama biçimiyle doğrudan ilişkilidir. Söz konusu uygulama tipinde kaç dakikalık yangın dayanımı elde edileceği bulunmalı ve yangın durdurucunun bu gerekli süreyi yakaladığından emin olunmalıdır. 2.2.2. Dış etmenlere dayanıklılığı Yangın durdurucunun kullanılacağı mekana göre maruz kalabileceği yıpratıcı etmenler sıralanmaktadır. Yangın dur- durucunun kullanılacağı alanda bu etmenlerden hangilerinin olduğu, üründen beklenecek dayanıklılık kriterlerini belirle- yecektir. 2.2.3. Malzemelerle etkileşim Bu başlık altında yangın durdurucunun temas halinde olduğu malzeme türlerine karşı tepkisi tektik edilmeye çalışıl- malıdır. Yangın durdurucunun uygulanacağı alanda kullanılan malzemelerle yangın durdurucunun uyumlu olup olmadığı, herhangi reaksiyona girip girmediği, birbirlerine iyi yapışıp yapışmadığı kontrol edilmelidir. 2.2.4. Farklı duvar tiplerinde uygulanabilirlik Kimi malzemeler, yapıları gereği bazı duvar tiplerinde kullanılamazlar. Uygulama yapılacak duvarın dolu kütleli veya boşluklu-taşıyıcılı olup olmadığına bakılarak o yangın durdu- rucunun ele alınan duvar tipi için kullanılıp kullanılamayacağı araştırılmalıdır. Şema 5: Servis tipi ve yangın durdurucu seçiminde etkin rol oynayan özellikleri Şema 6: Ek kriterler