Yalıtım Dergisi 143. Sayı (Şubat 2016)

51 Şubat 2016 • www.yalitim.net en az 11 m, dış yarıçap en az 15 m, eğim en çok % 6 olma- lıdır. Ayrıca, hastanelerin, akaryakıt servis istasyonlarındaki havalandırma borusu, doldurma ağzı, pompa adası ve yeraltı tankına mesafesinin en az 50 m olması istenmektedir. LPG tüplerinin de depolama miktarına göre 3 ila 15 m mesafelerde yer alması istenmektedir. 3.5. Kaçış Güvenliği Esasları Binalar, kullanıcıların güvenli bir şekilde tahliye edilmesi veya diğer yollarla kurtarılmasına olanak sağlayacak şekilde tasarlanmalıdır. Yangın durumunda binalardaki insanların can güvenliğinin sağlanmasına yönelik stratejiler geliştirilmiştir. Bunlar [7]; • Kademeli yöntemler kullanılarak binada bulunan kişilerin tamamının tahliyesi • Binada bulunan kişilerin, bina içerisinde güvenle kalabi- lecekleri bir yere tahliyesi ve gerekli olması durumunda, uygulanan sistemin bir parçası olarak binanın tamamen güvenli tahliyesi. • Bina içerisindeki mekanlarda bulunan kişilerin, bu mekan- lardaki işlevsel nedenlerle tahliyesinin normal olarak düşü- nülmediği durumlarda, güvenliği tasarımla garanti altına alınmış olması kaydıyla kişilerin bulunduğu yerde kalması. • İtfaiye ekibi, kurtarma ekipleri veya diğer uygun ekipler ile kurtarma çalışmasıdır. Hastaneler için yukarıdaki temel can güvenliği strateji- lerinin bir ya da birkaçı kullanılabilmektedir [7]. BYKHY’de hastane yapılarında seçilmesi gereken tahliye stratejileri açık bir şekilde ifade edilmemekte, ancak kademeli yatay tahliyeye yönelik hükümler getirilmektedir. Birleşik Krallık’ta [10] sağlık yapılarının yangın tahliyesi için temel strateji, bağımlı ya da tam bağımlı hastalara yataklarında ya da tekerlekli sandalye ile aynı kat düzleminde güvenli bir alana, (gerekirse) sonrasında hastaların binadaki farklı bir kata ya da güvenli alana götürülmesidir. İlk aşamada, yangının başladığı bir alan- dan bitişik kompartıman ya da alt kompartıman ya da yatay tahliye, sonraki aşamada yangının başladığı kompartımanın tamamının aynı kattaki bitişik kompartımana tahliyesi gelir. Eğer gerekirse, düşey tahliyeye girişilmeden önce takip eden edilmelidir [9]. Benzer bir uygulama yüksek binalara yönelik olarak BYKHY’de yer almaktadır. Buna göre, düşey tesisat şaft ve baca duvarlarının yangına en az 120 dakika ve kapaklarının en az 90 dakika dayanıklı ve duman sızdırmaz olması gerekir. Tesisatların döşemeden geçmesi hâlinde tesisat çevresi, açıklık kalmayacak şekilde en az döşeme yangın dayanım süresi kadar yangın ve duman geçişine karşı yalıtılır [1]. 3.3.c. Diğer birimler Hastane yapıları, bünyesinde farklı yangın yüklerine ve yangın risklerine sahip pek çok fonksiyonu barındırır. Bu bağlamda, BYKHY’de genel olarak iki veya daha çok bina tara- fından ortak kullanılan duvarların, kazan dairesi, otopark, ana elektrik dağıtım odaları, yapı içindeki trafo merkezleri, orta gerilim merkezleri, jeneratör grubu odaları ve benzeri yan- gın tehlikesi olan kapalı alanların duvarları ve döşemelerinin kompartıman duvarı özelliğinde olması istenmektedir. Ayrıca, blokları birbirinden ayıran duvarların yangın duvarı olarak projelendirilmesi ve yangına en az 90 dakika dayanıklı olarak yapılması gerekmektedir. NFPA [9]’a göre sağlık yapıları için her tehlikeli alan yapının diğer kısımlarından en az 60 dakika yangına dayanıklı bölmelerle ayrılmalıdır (Tablo 5). Yangın güvenliği hükümlerine uymayan bina eklentilerinin, mevcut yapıdan 120 dakikalık yangına dirençli bir yangın bariyeriyle ayrılması istenmektedir. Bu yangın bariyerlerinin birbirlerine açılımları yalnızca koridorlarda olmalı ve kendi kendine kapa- nan yangın kapılarıyla korunması gerekmektedir. 3.4. Yaklaşma Mesafeleri Yangının çevredeki binalara sıçramasının sınırlandırılması, kullanıcıların binayı güvenli bir şekilde tahliye etmesi, itfaiye ve kurtarma ekiplerinin emniyetli ve etkin bir şekilde çalışa- bilmesi için binaların (ya da blokların) komşu parsellere ve diğer binalara olan mesafelerine dikkat edilmelidir. BYKHY’e göre, itfaiye araçlarının yaklaşabildiği son noktadan binanın dış cephesindeki herhangi bir noktasına olan yatay uzaklık en çok 45 m olmalıdır. Binalara ana yoldan iletişimi sağlayan iç ulaşım yollarında olağan genişlik en az 4 m ve çıkmaz sokak bulunması hâlinde en az 8 m olmalıdır. Dönemeçte iç yarıçap Tablo 5. Tehlikeli Alanların korunması [9] Tehlikeli Alanın Tarifi Ayırma / Korunma Kazan ve yakıt ateşlemeli ısıtıcı odaları 60 dakika 9.3 m 2 den büyük alana sahip çamaşırhaneler 60 dakika Ağır tehlikeli olarak sınıflandırılan tehlikeli maddeleri kullanan laboratuarlar 60 dakika Az miktarda tehlikeli maddeler kullanan boya atölyeleri 60 dakika Fiziki bakım atölyeleri 60 dakika Kirli çamaşır odaları 60 dakika 9.3 m 2 den büyük yanıcı madde bulunduran depolar 60 dakika Çöp biriktirme odaları 60 dakika