Yalıtım Dergisi 143. Sayı (Şubat 2016)

48 Şubat 2016 • www.yalitim.net 1. GIRIŞ H astaneler, huzurevleri, çocuk bakım ve rehabili- tasyon merkezleri gibi yerler, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik (BYKHY)’te sağ- lık hizmeti amaçlı binalar kapsamında değerlendiril- miştir (Tablo 1). Sağlık hizmeti amaçlı binalar ise eğitim amaçlı binalar ve cezaevleri ile birlikte kurumsal binalar sınıfı altında incelenmektedir. Ayrıca yönetmelikte sağlık hizmeti amaçlı binalara yönelik olarak yataklı sağlık tesisleri ile ayakta tedavi ve diğer sağlık tesisleri olarak iki alt grupta da önlemlerin alındığı görülmektedir [1]. 2. HASTANE YAPILARININ GENEL ÖZELLIKLERI Hastaneleri diğer bina tiplerinden farklı kılan bir takım özellikler bulunmaktadır. Yangın önlemlerinin belirlenmesinde bu özellikler dikkate alınmalıdır. Genel olarak bakıldığında hastaneleri tasarım, mekan, kullanıcı özellikleri vb. yönden diğer binalardan farklı kılan özellikler aşağıdaki gibidir. 2.1. Tasarım Özellikleri Hastane yapıları çoğunlukla “düşey planlama” ve “yatay planlama” olarak iki planlama stratejisine göre tasarlanmak- tadır. Kapasite ve arsa büyüklüğü de planlama stratejisinin seçiminde etkili olmuştur. Özellikle yatak kapasitesi fazla olan hastanelerde hem yatay hem de düşey planlama anlayı- şının uygulandığı görülmektedir. Düşeyde yoğun olan kütle, hasta bakım ünitesi (yatak bloğu), yaygın olan kütle ise diğer bölümler (poliklinik, teşhis birimleri, tedavi birimleri) için ayrılmaktadır [2]. 2.2. Tadilat Sıklığı Hastane yapılarının fonksiyonel veya fiziksel eskime sonu- cunda mekânsal anlamda değişimi gerekmekte, bu kapsamda belirli aralıklarla tadilatlara gidilmektedir. Yapılacak değişimler mekânsal büyümeler ya da esneklik sınırları içinde değişimler olarak gerçekleşmektedir. Tıp teknolojisinin gelişimi ile yakın- dan ilgili olan bu değişim, hastanelerde iki şekilde karşımıza çıkmaktadır [2]. • Mevcut cihazların değiştirilmesiyle modernizasyon veya yeni cihaz ilaveleriyle, yapının esneklik sınırları içinde gereksinim duyulan mekanları oluşturmak. • Temel fonksiyonlara bağlı olarak (teşhis, tedavi, polik- linik, acil servis vb.) daha çok sayıda ve daha karmaşık eylemlerin yeni veya eklenen, büyüyen organizasyonlarla yerine getirilmesi. YRD. DOÇ. DR. SEDAT ALTINDAŞ Abant İzzet Baysal Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fak. Mimarlık Bölümü sedat.altindas@ibu.edu.tr MAKALE Tablo 1. Sağlık hizmeti amaçlı binaların kapsamı Kullanıcı Binalar Bedensel, zihinsel hastalık ya da yetersizliğe sahip kişiler, küçük çocuklar, nekahet hâlindeki kişiler veya bakıma muhtaç yaşlılar Bu kişilerin tedavi ve bakımının yapıldığı ve dört veya daha fazla kişinin yatırılabildiği bina veya yerler Hastaneler, huzurevleri, çocuk bakım ve rehabilitasyon merkezleri, dispanserler vb. yerler Sağlık ocakları, özel klinikler, revirler teşhis ve tedavi merkezleri ve tıbbi laboratuvarlar HASTANELERDE PASİF YANGIN ÖNLEMLERİ