Yalıtım Dergisi 141. Sayı (Aralık 2015)

61 Aralık 2015 • www.yalitim.net Erzurum’da maksimum 30,11 m/sn ve İstanbul’da maksimum 22,61 m/sn rüzgar hızı ölçülmüştür. Tüm veriler, Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün resmi istatistiklerinden alınmıştır [8]. SEÇILEN ILLERDEKI MEVCUT ÇATI EĞIMLERI VE IKLIMSEL VERILERLE ILGILI TARTIŞMA Ülkemizde yakın zamana kadar özellikle bazı büyükşehir belediyelerinin İmar Yönetmelikleri’ne göre, çatıların düz çatıdan başlayarak, orta eğimin biraz üstünde (en çok %45 eğim) eğime kadar yapılmasına izin verilmekteydi. Türkiye’de çeşitli illerde, belediyelerin ve büyükşehir belediyelerinin uygu- lamalarına baktığımızda, izin verilen en fazla çatı eğimleri- nin %25’ten başlayarak, %45’e kadar ulaştığı ve giderek %45’lik eğim uygulamasının yaygınlaştığı görülmekteydi. Bu çalışmada seçilen illerden İstanbul’da %45, Antalya’da %35 eğim ile en fazla eğime izin verilen şehirler olarak karşımıza çıkmaktaydılar. Ancak, 1 Haziran 2013 tarihinde yayınlanan Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği ile, büyükşehir beledi- yelerinin yönetmeliklerinin iptal edilmesi sonrasında, tüm Türkiye’de uygulanacak tek bir yönetmelik ortaya çıkmıştır. Bu yönetmelikte, çatı eğimi ile ilgili olarak, “Çatı eğimleri, kullanılacak çatı malzemesi ile yörenin mimari özelliği ve iklim şartları dikkate alınarak ilgili idarenin tasvibi ile tayin edilir” ifadesi yer almaktadır. Belediyeler, çatı eğimi ve çatı biçimine yönelik olarak, plan notlarında kurallarını belirlemektedirler. Bu konuda çoğu belediyede, aslında geçmişte alaturka kire- mitin yaygın olarak kullanılmasından kalan alışkanlık sonucu, alaturka kiremitin uygulanabildiği optimum eğim olan %33 değeri hala karşımıza çıkmaktadır. Seçilen şehirlerdeki yapı örneklerine baktığımızda, şehir- lerdeki çatı eğimleri arasında pek bir farklılık görülmemekte- dir. Bu durum, iklimsel verilerdeki farklılığın çatı eğimlerine yansımadığını göstermektedir. İklimsel veriler değerlendiril- diğinde, Erzurum’un en çok kar, ancak daha az yağmur alan, en düşük ortalama sıcaklığa sahip, yıllık sıcaklık farkının en fazla şehirlerden biri olduğu (30°C), ortalama rüzgar hızının en fazla olduğu, ancak maksimum rüzgar hızının çok da yüksek olmadığı bir şehir olduğu görülmektedir. Bu verilere dayanarak, özellikle kar kalınlığının en yüksek değere sahip oluşu nedeniyle, karın kısa sürede uzaklaştırılması ve çatıya fazla yük getirmemesi açısından, Erzurum’un örnek olarak seçildiği soğuk iklim bölgesinde, çatı eğiminin fazla olmasının uygun olacağı görülmektedir. Şekil 10. Seçilen şehirlere ait ortalama rüzgar hızı ve Türkiye genelinde ortalama rüzgar hızı Şekil 11. Seçilen şehirlere ait maksimum rüzgar hızı ve Türkiye genelinde maksimum rüzgar hızı Şekil 12. Erzurum Şekil 13. Eskişehir