Yalıtım Dergisi 136. Sayı (Temmuz 2015)

MAKALE 54 Temmuz 2015 • www.yalitim.net her türlü tesisat kanalının etrafının alev-duman ve hatta hava sızdırmazlıklarının ısı ve alev karşısında şişen ve böy- lece dumanın geçişine engel olabilecek malzemelerle kapa- tılması gerekmektedir. Havalandırma desteği sağlanması adına yapılan fanlar, cephe önünde yapılan yağmurlama sistemi gibi hem yangın güvenliği hem de enerji verimliliğini destek sağlaması adına yapılan aktif sistemlerin montajının yapıldığı yerler yangına karşı dayanıklı olmak zorundadır. • Çok katlı yapılarda az katlı yapılara göre insan yoğun- luğu fazladır. Bu yoğunluk yangın yükünün artmasına ve yukarı katlara yükselen yangın riskinin de artmasına neden olmaktadır. Acil bir durum olduğu zaman yüksek yapı içindeki insanların tahliyesi acil durum asansörleri, kaçış merdivenleri ve acil çıkışlarla alınacak olan mesafelerin artması nedeniyle zaman almaktadır. Alçak katlı yapılarda gerekirse zemin katlarda bulunan herhangi bir pencere ve kapı açıklıkları acil çıkış olarak kullanılabilmektedir. Alçak katlı yapılarda yangın güvenliği konusunda bitişik nizamlı olan yerleşkeler önemli sorunlara neden olmaktadır. Bu tip yerleşkelerde yangının yayılımının çatıdan çatıya ve duvar yüzeyi boyunca yatay ve dikey alev atımının yangın bariyerleri yardımı ile hareketinin durdurulması oldukça önemlidir. • Yüksek yapılarda yükseklik artışına paralel olarak artan rüzgâr etkisi, yapının iç hava sirkülasyonu ve sıcaklık farkı nedenlerinden dolayı enerji verimli cepheleri etkilemekte ve herhangi bir yangın anında da alev-duman ve sıcak gaz kütlelerinin hızlıca yayılmasına da sebep olduğundan zarar verici olabilmektedir. • Yüksek yapıların birçoğunda giydirme cephe taşıyıcıları ve yapı kolonları ve kirişleri genellikle çelik ve yardımcı elemanlar ise alüminyum malzeme kullanılarak yapılmak- tadır. Çelik kirişler genleşme yaparak dikey sistemi de zorlamakta ve bağlantı noktalarından kopmalar görülmekte ve yıkıma neden olmaktadır. Yine Mantolama sisteminde yüksek yapılarda genellikle montaj elemanları olarak dübel ve köşebent malzemelerde çelik kullanılmaktadır. Çelik malzeme yangına ve korozyona karşı korunmamışsa zarar görmekte ve bu nedenden ötürü mukavemetini kaybederek koparak dökülmektedir. • Temel olarak çıkarılması gereken sonuç şu ki, malzemelerin yangın anındaki bireysel davranışlarından ziyade biraraya gelmeleri halinde bütüncül sistemler olarak yangın ve diğer güvenlik testlerinin yapılması halinde ortaya çıkacak sonuçlar ancak gerçek olay anında ortaya çıkan sonuca daha yakın değerler elde edilmesini sağlayacaktır. KAYNAKLAR [1] Hall, J. R., 2013, “High-Rise Buildings Fires Report”, NFPA, Fire Analysis and Research Division, September, Quincy, Massachusetts. [2] NFPA 101 Life Safety Code, 2012 Edition with Redline, An International Codes and Standarts Organization, Quincy, Massachusetts, p. 28, 30. [3] http://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2009/09/20090909-10.htm [4] ITM-SST 1503.1 Norme, 2009, Prescriptions de Sécurité Incendie-Dispisitions Generales-Bâtiments Elevés (Yüksek Binaların Yangın Emniyet Koşullarına Dair Genel Hükümler), France, p. 2. [5] http://www.infopuntveiligheid.nl/Infopuntdocumenten/4. Friederer Kircher.pdf (Mayıs, 2015) [6] Mamoru, K., 2007, “High-Rise Buildings Fires”, Journal of Disaster Research, Vol:2, No:4. [7] Sürmeli, A.N., 2004, “Enerji Tasarrufu için Yapı Kabuğunun Isıl Performansının Değerlendirilmesi, Sürdürülebilir Çevre için Enerji Denetimi-Yalıtım Kongresi ve Sergisi, İstanbul, Ekim, Bildiriler Kitabı, s.185-191. [8] Lakot, E., 2007, “Ekolojik ve Sürdürülebilir Mimarlık Bağlamında Enerji Etkin Çift Kabuklu Bina Cephe Tasarımlarının Günümüz Mimarisindeki Yeri ve Performansı Üzerine Analiz Çalışması”, Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon, s.49. [9] Hausladen G., Saldanha M., Liedl P., 2006. Climate Skin, Birkhauser, Basel, Boston, p.98. [10] Subaşı Direk, Y., 2003, “Giydirme Cephe Tasarım Sürecinde Karar Vermek için Bir Yöntem Önerisi”, Doktora Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, s. 37-38. [11] Altınkaya, T., Özgen, A., 2004, Camın Yapısal Kullanımının Tarihsel Gelişimi, Güncel Olanaklar ve Uygulama Örneklerinin İncelenmesi, II. Ulusal Yapı Malzemesi Sergisi ve Kongresi, Ekim, İstanbul, Bildiriler Kitabı, s. 87–97. [12] Swales T., 2009, Insulation The Ultimate Sustainable Product, 4th Global Insulation Conference&Exhibition, Prag. [13] Yapı Endüstri Merkezi (YEM), 2009, Türk Yapı Sektörü Raporu. [14] Compagno, A., 2002, “Intelligent Glass Facades”, Birkhauser- Publishers For Architecture. [15] Poirazis, H., 2004, “Double Skin Façades for Office Buildings - Literature Review”, Division of Energy and Building Design, Department of Construction and Architecture, Lund Institute of Technology, Lund University, Report EBD-R--04/3. [16] http://kineticfacade.blogspot.com/2010/04/double-skin- facade.html (Mayıs, 2015) [17] http://www.cwct.co.uk/publications/tns/short73.pdf (Mayıs, 2015) [18] http://sgb.csb.gov.tr/mevzuat/dosyalar/ r_20130919050205702_556dc293-ae8e-44ba-a7f1- d8cf619c7180.pdf [19] Dr.Murjahn Institut (RMI) (Boya Kaplama ve Cephe Sistemleri Araştırma ve Test Merkezi), Kocaeli. [20] BBRI, 2002, Vantilated Double Facades, Department of Building Physics, Indoor Climate& Building Service, Belgian Building Research Institute, Belgium. [21] Space Modulator Architecture Magazine, 1999, No. 86. RWE Tower – a New Phase of Ecological and High-tech (http:// www.nsg.co.jp/spm/sm81~90/sm86_contents/ sm86_e_ index.html) [22] Uuttu, S., 2001, “Study of Current Structures in Double-Skin Facades”, MSc Thesis in Structural Engineering and Building Physics. Department of Civil and Environmental Engineering, Helsinki University of Technology (HUT), Finland. [23] Bilgiç, S., 2002, “Akıllı Cephe Sistemleri”, Ege Mimarlık, Sayı: 44, S: 21-25. Y