Yalıtım Dergisi 133. Sayı (Nisan 2015)

40 Nisan 2015 • www.yalitim.net Tepki Sınıfı”nın da akredite bir laboratuvar tarafından test edilmesi ve sistem üre- ticisi tarafından beyan edil- mesi zorunludur. Bu özelliğin sınıflandırılması ve belge- lendirilmesi hem ETAG 004 hem de EN 13499 ve EN 13500 standartlarında “EN 13501-1 Yapı mamulleri ve yapı elemanları, yangın sınıf- landırması Bölüm 1: Yangın karşısındaki davranış deney- lerinden elde edilen veriler kullanılarak sınıflandırma” standardına göre yapılmak- tadır. Bu sınıflandırma için öncelikle sistemi oluşturan tüm komponent/bileşenlerin organik madde miktarları ve/ veya PCS (yanma ısısı) değer- leri sırasıyla, “EN 13820 Isı yalıtım malzemeleri-Binalar için-Organik içeriğin belir- lenmesi” ve “EN ISO 1716 Yapı ürünlerinin yangına tepki deneyleri-Yanma ısısının tayini” testleri ile belirlenmelidir. Daha sonra bitmiş, nihai sistem EN 13501-1’e göre B, C ve D sınıflandırması için sırası ile 1. “EN ISO 11925-2 Yangın tepki deneyleri-Aleve doğrudan maruz kaldığında tutuşabilirlik-Bölüm 2: Tek alev kaynağıyla deney” metodu 2. “EN 13823 Yapı ürünleri için yangına tepki deneyleri- Tek bir yakma unsuru ile ısıl etkiye maruz kalan- Döşemeler haricindeki yapı ürünleri” standardı ve A1-A2 sınıflandırması için sırasıyla 3. “EN ISO 1716 Yapı ürünlerinin yangına tepki deneyleri- Yanma ısısının tayini” metodu 4. “EN 13823 Yapı ürünleri için yangına tepki deneyleri- Tek bir yakma unsuru ile ısıl etkiye maruz kalan Döşemeler haricindeki yapı ürünleri” standardı testlerine tabi tutulur. Hem teker teker sistem bileşenleri üzerinde yapılan deney- lerin hem de bir bütün olarak sistemin üzerinde yapılan deneylerin sonuçları beraber değerlendirilerek sistemin EN 13501-1 sınıflandırılması yapılır. Bu sınıflandırmanın zayıf tarafı, sistemin bütünü yerine, sistem bileşenleri üzerinden bir sınıflandırma yapması ve sistemin bütünü üzerinde yapılan testlerin küçük ölçekte yapılıyor olmasıdır. EN 13501-1 sınıflandırmasındaki eksikliklerden dolayı çoğu Avrupa ülkesinde büyük ölçekli sistem testleri geliştirilmiş olup, 13501-1 sınıflandırmasına ilave olarak bu büyük ölçek testlerle sistemin performansı belirlenmektedir. Büyük ölçekli testlerde, sistem bir bütün olarak tüm bileşenleri (ısı yalıtım levhası, aksesuarlar, sıva, yapıştırıcı, son kat kaplama, yangın bariyerleri, uygulama detayları vs.) ile yapıda kullanılacak son haliyle gerçek ölçeklerde test edildiği için, bu testlerde ortaya konan performans, sistemin gerçek hayattaki performansını tamamen yansıtmaktadır. Almanya, Avusturya, İngiltere, Fransa, Hollanda, Polonya, Çek Cumhuriyeti, İsveç ve Slovakya gibi birçok Avrupa ülkesi ile Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Rusya gibi diğer farklı ülkelerde birçok farklı büyük ölçek test yöntemi mev- cuttur. Bu çeşitlilik sebebiyle Avrupa geneli için geçerli bir EN ISO 11925-2 Yangın Tepki Deneyi Test Cihazı ve Test Örneği EN 13823 SBI Testi TEKNİK & GÖRÜŞ