Yalıtım Dergisi 126. Sayı (Eylül 2014)

54 eylül 2014 • www.yalitim.net GÜNCEL & YORUM MANTOLAMA GELIŞIGÜZEL YAPILAMAYACAK MAK. YÜK. MÜH. NURI ERTOKAT Türk Ytong San. A.Ş. Y apıların dış cephesindeki duvar ve taşıyıcı sistem yüzeylerine “ısı yalıtımı” sağlamak amacıyla uygula- nan ve “mantolama” diye adlandırılan ilave katmanla- rın, “binaların yangın güvenliği” açısından gelişigüzel bir biçimde yapılamayacağı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 16.07.2014 tarih ve 2014/17 sayılı genelgesi ile bir kere daha hatırlatılmaktadır. Bu Genelge’de, Yangın Yönetmeliği’nin 27. maddesinde çok açık biçimde belirtilen, “yüksek binaların (7 kattan fazla/21,50 metreden yüksek binalar) dış cephelerinin en az “zor yanıcı” malzemelerle (A2-s1-d0) oluşturulması” zorun- luluğuna değinilmektedir. Burada A2, malzemenin yanıcılık sınıfını; S1, malzemenin yanma esnasında duman üretiminin sınırlı seviyede olması gerekliliğini; d0 ise yanma esnasında yanma damlamaları/tanecikleri oluşmamasını ifade etmektedir. Genelgede ayrıca yüksek bina sınıfına girmeyen binaların dış cephelerinin “zor alevlenici” yanıcılık sınıflarından birine sahip olması gerektiği de açıklanmaktadır. Peki nedir bu “zor alevle- nici” yanıcılık sınıfları? Yangın Yönetmeliği Ek-2/Ç tablosunda “zor alevlenici” yanı- cılık sınıfları şu şekilde verilmektedir: B,C-s1,d0 / A2-s2,d0 / A2,B,C-s3,d0 / A2,B,C - s1,d1 / A2,B,C - s1,d2 / A2,B,C - s3,d2. Demek ki, eğer binamız yüksek bina sınıfına girmiyorsa dış cephelerimizde yapılacak ısı yalıtım uygulaması, yukarıda verilen yanıcılık sınıflarından birine sahip olmalıdır. Güzel de, biz hangi yalıtım uygulaması, hangi yanıcılık sınıfına giriyor, nasıl anlayacağız? Soruya doğrudan Genelge’den alıntı yaparak cevap verelim: “Yapı Malzemeleri Yönetmeliği kapsamında faaliyet gösteren Avrupa Teknik Değerlendirme Kuruluşları Birliği (EOTA-Euro- pean Organisation for Technical Assessment) tarafından 2013’te yayımlanan “ETAG-004-Sıvalı Dış Cephe Isı Yalıtım Sistemleri” dokümanının “EK-D Yangın Performansı” bölümünde bu tür uygulamalar “yalıtım malzemesi, file, sıva, mineral sıva, tespit elemanları, boya, yüzey kaplama malzemeleri” gibi bileşenlerden oluşan bir sistem olarak tarif edilmekte ve bileşenlerin hepsinin belirli oranda, sistemin yangına tepki sınıflandırılmasında etkisi olduğu belirtilmektedir. Yine aynı dokümana göre bu tür ısı yalıtım sistemlerinin yangın performansı, akredite laboratuvarlar tarafından belirlenmelidir. Sonuç olarak; 01.01.2015 tarihinden itibaren bahse konu ısı yalıtım sisteminin binalarda kullanılabilmesi için sistemin bir bütün olarak ETAG-004 dokümanında belirtilen esaslara göre akredite bir laboratuvar tarafından deneye tabi tutularak, yangına tepki sınıfının belgelendirilmesi ve bu şekilde kullanıla- cak sistemin, yüksek binalarda en az “zor yanıcı”, yüksek bina sınıfına girmeyen binalarda ise en az “zor alevlenici” olması gerekmektedir. Demek ki konuyla ilgili kişi ve birimler, bu tür uygulamalarda, sistemin akredite laboratuvarlarca denenmiş ve olumlu sonuç almış olduğunu gösteren belgeye sahip olmasına dikkat edeceklerdir. Genelgede Yangın Yönetmeliği’ne atıf yapı- larak, konuyla ilgili kişi ve kuruluşların yetki ve sorumluluklarını yerine getirmeleri istenmektedir. Genelgede yer alan “Sistem bileşenlerinden ana ısı yalıtım malzemelerinin bu şartları sağladığının belgelenmesi halinde, sistem olarak deney yapılmasına ihtiyaç bulunmamaktadır” bölümü, Ytong Isı Yalıtım Plakları ile yapılan ısı yalıtım uygu- lamalarında sistem olarak deney yapılmasına ihtiyaç olmadığını çok net bir biçimde açıklamaktadır. Dolayısıyla Ytong Yalıtım Plakları ile yapılacak olan dış cephe yalıtım/mantolama sistem- lerinin herhangi bir akredite laboratuvar tarafından belgelendi- rilmesine gerek yoktur. Çünkü Yangın Yönetmeliği’nin EK-2C ve EK-2Ç tablolarında açıkça görülmektedir ki Ytong ürünleri “Hiç Yanmaz A1” sınıfındadır. Bu genelge ve yürürlükteki Yangın Yönetmelikleri ile ülke- mizde yıllardır yanlış uygulanan bina cephe yalıtım sistemlerinin, bundan sonra tüm medeni ve gelişmiş ülkelerdeki gibi doğru bir şekle dönüşeceğini ümit ediyorum. Y