Yalıtım Dergisi 124. Sayı (Temmuz 2014)

Pasif Önlemler Yangına Direnç Yapı Elemanı Yük taşıyıcı Yük taşıyıcı olmayan A Döşeme REI -- B Dış duvar REI EI C Dış cephe --- EI D Döşeme – Duvar birleşimi --- EI E Korumasız boşluk --- --- Yangına Tepki Yapı Malzemesi Yüksek bina sınıfına girmeyen Yüksek bina C Dış cephe Zor alevlenici Zor yanıcı E Dış kaplama (≤ 2 kat) Normal alevlenici Zor alevlenici Zor yanıcı F Korumasız boşluk -- --- Aktif Önlemler G Otomatik yağmurlama sistemi Yangına dayanıklı dolu yüzey (G)= 100 cm olmaması durumunda cephe iç kısmına en çok 2 m aralıklarla cepheye en fazla 1.5 m mesafede yağmurlama başlıkları yerleştirilir. 62 YALITIM • TEMMUZ 2014 yürürlüktedir. BYKHY’de [6] tasarımı kısıtlamamak amacıyla binayı oluş- turan yapı elemanları için tanım- lar yapılmasından kaçınılmıştır. Bu doğrultuda dış cephelerle ilgili her- hangi bir tanımlama yapılmamıştır. BYKHY’e baktığımızda kullanım amacı ve yerine göre dış duvarlar, dış cepheler ve dış kaplamalar olmak üzere üç ayrı terimin kullanıldığı ve bunlara yönelik yangından korunma önlemlerinin alındığı görülmektedir (Şekil 12). 5. SONUÇ Ülkemizde özellikle son yıllarda yaşanan yüksek bina cephe yangın- ları, kamuoyunun dikkatini çekmiştir. Ancak, konu hakkındaki bilgi eksik- liği nedeniyle, tasarımcılar, uygulayı- cılar ve denetleyiciler tarafından çoğu zaman doğru değerlendirmeler yapı- lamamaktadır. Yangına güvenli cephe tasarımı için yanmaz cephe kapla- ması kullanılması gibi tek bir önle- min yeterli olacağı öngörülmektedir. Fakat binanın yüksekliği, konumu, işlevi vb. özellikler doğrultusunda, bu çalışmada incelenen yangın yayılım yollarına yönelik bir takım güvenlik önlemlerinin daha alınması gerek- mektedir. BYKHY, binalarda yangın güven- liğini hükümsel kurallarla sağlamaya çalışmaktadır. Cephelerde yangın güvenliği kapsamında yönetmelik değerlendirildiğinde, önceki bölüm- lerde 4 ana başlıkta incelenen yangın yayılım yollarından (I), (II.a) ve (II.b) için yeterli hükümlerin bulunduğu görülmektedir. Ancak (III) ve (IV) için yönetme- likte ayrıntılı hükümler bulunma- maktadır. Özellikle (III) “Yangının, yapı cephelerinin arkasından veya içerisinden üst kotlara doğru yayıl- masının engellenmesi”ne yönelik tasarım kurallarının en kısa sürede yönetmelikte yer alması gereklidir. Giderek artan sayıda uygulanan farklı cephe tasarımları da bu durumu doğ- rulamaktadır. makale Şekil 12. BYKHY’e göre dış cephelerde yangından korunma önlemleri [9] 6. KAYNAKLAR [1] TSE ISO/TR 13387-2, “Yangın Güvenliği Mühendisliği-Bölüm 2: Tasarım Yangın Senaryoları ve Yangınları”, TSE, Ankara, (2009). [2] TS ISO 13785-1, “ Bina Cephe ve Ek Kaplamaları için Yangına Tepki Deneyleri-Bölüm 1: Orta Ölçekli Deney” , TSE, Ankara, (2005). [3] TSE ISO/TR 13387-6, “Yangın Güvenliği Mühendisliği-Bölüm 6: Yapısal Tepki ve Yangının Kaynaklandığı Kapalı Hacimden Etrafa Yayılması”, TSE, Ankara, (2010). [4] KILIÇ, A., “Cephe Kaplamaları ve Cephe Yangın Güvenliği”, , Cephe Tasarımında Yangın Güvenliği ve Malzeme Seçimi, YEM Etkinlik, 16 Ekim 2012, İstanbul, Ytong Aktüel, Eylül 2012, Sayı: 24, sf. 10 [5] PATTERSON, J., “Simplified Design for Building Fire Safety”, Wiley-Interscience, (1993). [6] “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” Resmi Gazete, 19.12.2007, Sayı: 26735 (Değişik: Resmi Gazete, 09.09.2009, Sayı:27344), Ankara. [7] TS ISO 13785-2, “Bina Cephe ve Ek Kaplamaları için Yangına Tepki Deneyleri-Bölüm 2: Büyük Ölçekli Deney” TSE, Ankara, (2005). [8] “Approved Document B (Fire safety)”, NBS, Communities and Local Government, UK, (2006) [9] ALTINDAŞ S., DEMIREL F., “Dış Cephelerde Yangından Korunma Önlemleri” TÜYAK 2011 Yangın ve Güvenlik Sempozyumu, (2011), [10] EGAN, M.D., “Concepts in Building Fire Safety”, A Wiley– Interscience Publication, (1978). [11] DEMİREL, F., ALTINDAŞ, S., “Yapı Elemanlarının Yangına Dayanım Performanslarının Avrupa Birliği Direktiflerine Göre Sınıflandırılması ve Konunun Türkiye-Avrupa Genelinde İrdelenmesi” Politeknik Dergisi, 8 (4): 381-395 (2005). [12] TS EN 13501-2 “Yapı Malzemeleri ve Bina Elemanları- Yangın Sınıflandırılması-Bölüm 2: Yangına Dayanım Deneylerinden Elde Edilen Veriler Kullanılarak Sınıflandırma (Havalandırma tesisatları hariç)”, TSE, Ankara (2003). Y