Yalıtım Dergisi 124. Sayı (Temmuz 2014)

50 YALITIM • TEMMUZ 2014 makale 1. GİRİȘ Y angın, karmaşık bir olaydır. Yangın güvenliği mühen- disliği, binalar için önerdiği yangın güvenliği çözümlerinin yeter- liliğini, ilgili bina ya da yapı elemanı için tasarlanmış yangın senaryolarının analizine göre değerlendirmektedir. Analiz gerektiren uygun senaryoların tanımlanması oldukça önemlidir [1]. Binanın tavanları/çatıları ve duvar- ları ile kullanılan yapı malzemeleri için çeşitli yangın tehlikeleri vardır. Cephelere bakıldığında, binalar için iyileştirilmiş ısı yalıtımı ihtiyacı, yalı- tılmış ve çoğunlukla havalandırmalı bina cephe sistemlerinin yaygın olarak kullanılmasına yol açmıştır. Buradaki malzemelerin ve yapı elemanlarının davranışı, yangının özelliklerine, malzemelerin kullanım metoduna ve maruz kaldıkları çevreye bağlıdır [2]. Cephe sistemlerinin yangın güven- liği yönünden değerlendirilmesi için cephedeki yangın yayılım yollarını ortaya koyan senaryoların iyi tanım- lanması ve alınacak önlemlerin açık bir şekilde ortaya konması gereklidir. 2. CEPHELERDE YANGININ YAYILMASI Yangın binalarda çok farklı şekilde yayılabilir. Bu yayılma yolları arasında cepheler önemli bir yer tutmaktadır (Şekil 1). Yangın anında cephedeki yapı elemanları yangın gazları ile doğ- rudan temas halinde ise ısı, ışıma ve yayılma yolu ile bu yapı elemanının maruz kalan yüzeylerine iletilir. Yapı elemanı alevlerden ve sıcak gazlardan belirli mesafede ise (örneğin, komşu binadaki yangına maruz kalınması durumunda) “maruz kalan” yüzey- ler ışıma yolu ile ısıtılabilir. Her iki durumda da ısı, sıcak yüzeyden yapı elemanının derinliklerine ısı iletim yolu ile aktarılır [3]. 2.1. Yangın Yayılım Yolları Cephelerdeki yangın yayılım yol- ları incelendiğinde (Şekil 1) aşağıdaki olasılıkların olduğu görülür [3]: (I) Yangının, yapısal bütünlüğün veya ısıl yalıtımın hasara uğra- ması nedeniyle döşeme ve duvar elemanı arasında yangından önce olabilecek veya yangın sırasında elemanların hareketinin uyum- suzluğundan dolayı oluşabilecek boşluklardan geçerek yayılması (Şekil 1.j). Cephelerde Yangın Oluşumu ve Yayılımı • YRD. DOÇ. DR. SEDAT ALTINDAȘ Abant İzzet Baysal Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü