Yalıtım Dergisi 123. Sayı (Haziran 2014)

64 YALITIM • HAZİRAN 2014 makale bu bölümünde öncelikle “Sürdürüle- bilirlik” ve “Sürdürülebilir Mimarlık” kavramları açıklanacak, daha sonra aerojelin kullanıldığı sürdürülebilir mimarlık uygulamalarından örnekler verilecektir. 3.1. Sürdürülebilirlik ve Sürdürülebilir Mimarlık: Sürdürülebilirlik tanımı ilk defa 1983 yılında yapılan Birleşmiş Millet- ler Genel Kurul Toplantısı’nın sonu- cunda, Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu Başkanı Gro Harlem Brundlandt tarafından açıklanan ve 1987’de yayınlanan “Ortak Gelece- ğimiz (Our Common Future)” rapo- runda geçmiştir. Brundlandt Raporu olarak da anılan bu raporda sürdü- rülebilir kalkınma “bugünün gerek- sinmelerini, gelecek nesilleri, kendi gereksinmelerini karşılama yetisinden yoksun bırakmadan karşılayarak kal- kınma” olarak tanımlanmıştır [19]. “Sürdürülebilir Mimarlık” tanımı ise çevreye saygılı ve mümkün olan en az zararın verildiği tasarımları kapsamaktadır. Bu yapılırken, sürdü- rülebilirliğin üç boyutu olan “çevre, toplum ve ekonomi”nin de dikkate alınması gerekmektedir. Sürdürülebi- lir mimarlık kavramının kapsamında en çok bahsedilen konular şöyle sıra- lanabilir: 1. “Yapı alanının etkin kullanımı (bulunduğu çevreye, iklime uygun tasarım) 2. Enerji korunumu (ısı yalıtımı, pasif ve aktif enerji sistemlerinin kullanılması vb.) 3. Yeni ve yenilenebilir enerji kaynakları kullanımı 4. Su korunumu (yağmur suyu kullanımı, kullanım suyunun arıtılarak kullanılması vb.) 5. Yerel malzeme ve iş gücü kullanımı (yakındaki malzeme ve iş gücünün tercih edilmesi) 6. Atık yönetimi 7. Geri dönüşüm (geri dönüşümlü malzeme kullanımı) [20]. Aerojelin mimaride kullanımı, enerji korunumu, yenilenebilir enerji kaynağı kullanımı (güneş enerjisi) ve geri dönüşüm açılarından, ayrıca ter- mal, görsel ve akustik konfor koşul- larını sağlama bakımından sürdürü- lebilir mimarlığa katkı sağlamaktadır. 3.2. Aerojelin Sürdürülebilir Mimaride Kullanım Örnekleri: Aerojel malzeme 2000’li yıllarla birlikte mimaride kullanılan bir mal- zeme olarak karşımıza çıkmaya baş- lamıştır. Çalışmada malzemenin farklı uygulamalarından örnekler incelen- miş, aerojel kullanımının sürdürüle- bilir özellikleri irdelenmiştir. 3.2.1. Solar Decathlon 2007 Georgia Üniversitesi Binası- ICARUS, ABD Mimari: Georgia Üniversitesi öğrencileri Yapılan Uygulama: Yeni tasarım-çatı panelleri (Dokuz adet Aerojel dolgulu ve ETFE kaplı 4 m x 1,5 m panel) [21] U değeri: 0.3 W/m 2 K [21] ABD Enerji Bakanlığı, 2002 yılın- dan beri üniversiteli gençleri güneş enerjisinin kullanıldığı binalar tasar- lama, inşa etme ve bunları işletmeye teşvik amacıyla “Solar Decathlon” adı verilen bir yarışma düzenlemek- tedir. Yarışmanın kazananı, ekono- miklik, kullanıcı memnuniyeti ve tasarım mükemmeliyetini optimum enerji kullanımı ve maksimum verimle birleştirebilen takım olmak- tadır. Yarışma halka açık ve ücretsiz olup, Solar Decathlon, ziyaretçilere, güneşle çalışan evleri dolaşma (Şekil 10, 11), kendi evlerinde kullanabile- cekleri fikirler edinme ve günümüzde enerji tasarrufu sağlayan özelliklerin nasıl tasarruf için kullanılabileceğini öğrenme fırsatı tanımaktadır [22]. 2007 yılı yarışmasında, çağrılı yirmi üniversite içerisinden Geor- gia Üniversitesi’ne ait ve ICARUS adı verilen proje bir öğrenci grubu tasarımıdır. Bina, tek ailelik bir konut şeklinde tek katlı olarak tasarlanmıştır (Şekil 12). Binanın hem hafif, hem de aydınlık, yarı şeffaf olması (Şekil 13), kısacası enerji verimli bir bina olması istenmiştir. Şekil 10: Yarışma sırasında ICARUS binası [23] Şekil 11: Ziyaretçiler binanın içinde dolaşırken, iç mekan görünüşü [24] Şekil 13: ICARUS’un aydınlık iç mekanı [25] Şekil 12: ICARUS’un güney cephesi [25]