Yalıtım Dergisi 12. Sayı (Mayıs-Haziran 1998)

teknik yazı Yapılardaki Uygulamalarda Kullanılacak Titreşim Kontrol Sistemlerinin Seçimiçin GenBeillgiler Y.MimarFundaONURSAL ODE 1.0. Giriş Titreşim yalıtımı yapılacak her bir cihaz veya makina grubu için en uygun titreşim alıcı seçimi, verimli ve ekonomik çözümün gerçekleştirilmesinde çok önemlidir. Çok kritik uygulamaların yalıtımı için kapsamlı matematiksel analizler gerekebilirken, tasarımcının gereken titreşim alıcıyı kolay seçebileceği basit sorunların çözümünde bazı kolay seçim önerileri bulunmaktadır. Uygulama aşamasındaki son tasarım analizini yapmada gereken detaylı bilginin oluşturulması için değil, özellikle projenin ön tasarımında yol gösterici bilgilerdir. Şekil 1'deki grafik mevcut makina grubu veya cihazın her birinden yayılan titreştirici kuvvetlerin geçiş yüzdesini azaltmak için gereken titreşim alıcının esneyebilme (çökme) miktarlarını göstermektedir. Bu grafi38 ği kullanabilmek için cihazın en düşük devrinin bilinmesi ve ona göre titreşim alıcı da olması gereken en küçük çökmeyi bulmak gerekir. Grafikte cihazın en düşük devrinden yukarı doğru dik çıkınız ve titreşim geçirimi eğiklerinden istenilen geçirim yüzdesine kesiştiriniz. Daha sonra kesim noktasından yatayda hareket ederek en küçük statik çökme ile titreşim alıcının olması gereken doğal frekansını kesiştiriniz. Aşağıdaki durumlarda bu grafik titreşim alıcıların binalarda kullanılmasında yol gösterici olacaktır. 1. Kritik Olmayan: Örneğin bodrum katı ve zemin kat yerleşimleri kritik gürültü alanlarına komşu olmayan mekanlardır. Bu durumda % 20-30 geçirim oranına göre hesap yapılabilir. 2. Genel: Örneğin 1. kat ve diğer üst katlardan 1 O m'den daha az açıklığa sahip olup kritik gürültü alanına komşu olmayan mekanlardır. Bu durumda % 5-15 geçirim oranına göre hesap yapılabilir. 3. Kritik Olan: Üst katlarda 1 O m'den fazla açıklığa sahip olanlar veya kritik gürültü alanlarına yakın olan mekanlardır. Bu durumda % 2-5 geçirim oranına göre hesap yapılabilir. Şekil 1'deki grafik başlangıçta gereken titreşim, titreşim alıcının özelliklerini göstermektedir. Grafik, titreşim alıcının "mükemmel yay" olduğunu ve bundan dolayı olası çökme bölgesini çizginin üstünde göstermektedir. Yüksek frekansta gerçek yay konumunda olan ve çizgisel etkiler göstermeyen durumlara yer vermeyen bu grafik genelde başarılı sonuçların eldesini sağlamaktadır. Bu grafikte yalnızca dikey etkileyen titreşim kuvvetlerine göre hesap yapılabilmektedir. Yatayda veya her iki yönde titreşen için bu grafikten tam olarak yararlanılamaz. Şekil 2'deki tablo, bilinen makina veya cihaz parçalarının tipik uygulamalarında titreşim ve darbe

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=