Yalıtım Dergisi 117. Sayı (Aralık 2013)

54 YALITIM • ARALIK 2013 makale Sıcak Teras Çatı Uygulamasının TS 825 ve Biyoharmolojik Uygunluk Durumu Açısından İncelenmesi luğu bulunan çatılara “soğuk çatılar”, çatıyı meydana getiren tabakalar ara- sında hava boşlukları bulunmazsa, yani tabakalar birbiri üzerine uygu- lanmışsa, bu tip çatılara da “sıcak çatılar” denir. Dış görünüş itibariyle “soğuk çatı” eğimli-meyilli çatı ve düz teras çatı ise “sıcak çatı” tipine örnektir. Yapı fiziği bakımından çatılar arasındaki temel fark ise soğuk çatıda su buharının ısı yalıtım katmanı ile çatı örtüsü arasındaki hava taba- kası içinde uçabilmesidir (7). Ayrıca çatılar, bir binada en fazla ısı kaybı yaşanan yerler arasında duvar ve pencerelerden sonra üçüncü sırada yer alır. Bu nedenle, çatılar TS825 ve biyoharmoloji açısından oldukça önemlidir. Özellikle son katlarda yaşanan yoğuşma olayı, huzur kri- terleri ve konfor şartları bakımından hayati öneme sahiptir. Biyoharmolojik açıdan bakıldığında da bir binanın en üst yapı elemanı olan çatıların, bina- 1. GİRİŞ B Biyoharmoloji, canlıların yaşam sürecinde her türlü doğal ve yapay olarak oluş- muş fiziki çevre ile kullanıcı arasın- daki uyumu araştıran-inceleyen, ras- yonel çözüm önerileri üreten ve bu bilgileri uygulamada yapıya-binaya aktaran bilim dalıdır. Başka bir deyişle biyoharmoloji, yapının doğrudan ya da dolaylı olarak etkileşimde olduğu tüm canlıları, yapının sağlığını ve bu doğrultudaki çalışmaları, günlük yaşam ve sağlıklı yapılaşma alterna- tiflerini incelemektedir. Yani biyohar- moloji, canlı uyum ve denge bilimidir. Çatı ise, binayı en üstten sınırlayan ve iç ortamı dış atmosfer koşulların- dan ayıran yapı kabuğudur. Yapıda uygulama yöntemi bakımından soğuk ve sıcak çatı şeklinde uygulanmakta- dır (1, 9). Çatıyı oluşturan tabakalar arasında havalandırılabilen hava boş- nın kullanıcısıyla uyumlu ve dengeli olması konusunda da önemli işlevi vardır. Soğuk çatılar, çatı arası boşluğu bulunan çatılardır. Genellikle bir beton döşeme üzerine genelde üçgen bir hacim meydana getirilerek otur- tulur ve üstü kiremit, sac, arduvaz vs. gibi çok farklı örtü malzemele- riyle kaplanır. Ülkemizdeki özellikle oturtma çatıların önemli bir kısmının bu şekilde olduğu söylenebilir. Sıcak çatılar ise, yukarıda da belirtildiği gibi, eğimi %1-5 arasında değişen uygulaması olan çatı tipleridir. Isı ve su yalıtımı konusunda çok problemli olduğu bilinmesine karşın özellikle Güney, Güneydoğu, Orta Karadeniz ve İç Anadolu’nun batı kesimlerinde gereğinden çok fazla tercih edilege- linmiştir. Çok kar yağan bölgelerde ise bina ve kullanıcısına çok ciddi ısı ve su yalıtımı sorunları yaşatmakta- dır. Yapının biyoharmolojik özellikleri • CEVDET EMIN EKINCI Fırat Üniv. Teknik Eğitim Fakültesi Yapı Eğitimi Bölümü • MEHMET EMINEL Bozok Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü • BELKIS ELYIĞIT Fırat Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Yapı Eğitimi Bölümü