Yalıtım Dergisi 115. Sayı (Ekim 2013)

58 YALITIM • EKİM 2013 makale Dış Duvar Tasarımında Kullanılabilecek Bir Kontrol Listesi Oluşturulan kontrol listesinin kulla- nılabilirliği bir örnek üzerinde uygu- lanarak ortaya koyulmuş ve kontrol listesinin değerlendirilmesiyle çalışma tamamlanmıştır. 1. Giriş Dış duvarlar, doğal çevre ile yapma çevre arasında sınır oluşturan yapı elemanıdır. Bu nedenle dış duvarların kullanıcıdan ve çevresel etmenlerden kaynaklanan birtakım işlevleri yerine getirmesi söz konusudur. Beklenilen tüm işlevleri yerine getirip, duva- rın etkin bir şekilde var olabilmesi için, çevresel etmenlerin ve kulla- nıcı gereksinimlerinin eksiksiz bir şekilde göz önünde bulundurularak tasarlanması ve uygulanması önem taşımaktadır. Aksi takdirde kullanıcı konforu açısından işlevini yitirmiş, hasarlı duvarlar ortaya çıkmaktadır. BRE’ nin İngiltere’de 4442 konutta gerçekleştirdiği yapısal hasar- lar ile ilgili bir çalışmanın sonucuna göre binalarda tespit edilen hasarların büyük bir çoğunluğunun dış duvar- ların opak bileşeni olduğu görülmek- tedir (Şekil 1a), [1]. Yine 1975-1990 yılları arasında Almanya’da yapılan Özet D ış duvarlar, doğal çevre ile yapma çevre arasında sınır oluşturan geçirimsizlik ve/ veya filtre görevi gören yapı eleman- larıdır. Günümüzde malzeme ve yapım teknikleri alanında yaşanan gelişmeler, dış duvar sistemi seçenek- lerinin ve yapım tekniklerinin çeşit- lenmesi, zaten karmaşık ve girdisi çok olan dış duvar tasarımının daha da karmaşık hale gelmesine neden olmuş, tüm tasarım parametrelerinin aynı anda düşünülmesini ve kontrol edilmesini zorlaştırmıştır. Çalışmanın amacı, binanın ana bileşenlerinden biri olan “dış duvarlar”ın tasarım sürecinde katkı sağlayabilecek bir “kontrol listesi”nin geliştirilmesidir. Çalışmada literatür taraması yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda dış duvarların tasarımında söz konusu olan çevresel etmenler ve bunlar sonucu meydana gelen fizik- sel olaylar ile kullanıcı gereksinimleri belirlenmiş ve derlenmiştir. Elde edi- len verilerden yola çıkılarak, tasarım destek aracı olarak kullanılabilecek bir “kontrol listesi” oluşturulmuştur. benzer bir çalışmada dış duvarların en fazla hasar oluşan bina bileşeni olduğu belirlenmiştir (Şekil 1b), [2]. Bu çalışmalarda söz edilen hasarla- rın büyük bir bölümünün tasarım sürecinde, bir bölümünün ise yapım sürecindeki hatalardan kaynaklan- dığı belirtilmektedir. Kullanıcı kon- foru açısından işlevini yitirmiş, hasarlı duvarların ortaya çıkmasını engelle- menin yöntemlerinden biri; çevresel etmenler, gereksinimler, olanaklar ve kısıtlamalar gibi girdilerinin doğru tespit edilip tasarım sürecine dahil edilmesidir. Bu çalışmada hedeflenen, dış duvarın opak bileşeninin tasarımında göz önünde tutulması gereken tüm parametreleri sistematik bir biçimde belirlemek ve tasarım sürecinde kul- lanılabilecek bir “kontrol listesi” biçi- mine dönüştürmektir. 2. Dış Duvar Tasarımında Kullanılabilecek Bir Kontrol Listesi Sistematik tasarım yaklaşımları- nın yapısal sorunların önlenmesinde olumlu etkiye sahip olduğu çeşitli kaynaklarda belirtilmektedir [3], [4]. • RUVEYDA KOÇ İTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Çevre Kontrolü ve Yapı Teknolojileri Yüksek Lisans Programı • M. CEM ALTUN İTÜ, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü