Yalıtım Dergisi 112. Sayı (Temmuz 2013)

56 YALITIM • TEMMUZ 2013 frekanslara cevap vermesini sağlayacağından, olumludur [8]. • Boşluğun ses yalıtım malzemesi ile doldurulması tek dikmeli ahşap konstrüksiyonlarda 2 - 8 dB, hafif metal konstrüksiyonlarda 4-8 dB arası iyileşme sağlar. Daha ağır metal konstrüksiyonlarda iyileşme, esnekliğin azalması nedeniyle daha azdır [3]. • Katmanlar arasında bırakılan boşlukta kullanılacak malzemenin kapalı gözenekli oluşu (köpük polistren gibi) ses yalıtımını azaltır [9]. • Yapı elemanlarının trafik gürültüsü gibi düşük frekanslardaki seslere karşı performansında daha çok kütle etkilidir [3]. 5. SONUÇ Gürültü, belli bir düzeyin üze- rinde rahatsız edici olarak algılanır ve insanların günlük eylemlerini etkiler. Kullanıcı konfor şartları ve sağlığı için yoğun dış ortam gürültüsü olan bölgelerde gürültü kontrolünün sağlanması önemlidir. Tasarımın ilk aşamalarından itibaren yapı elemanı seçimi esnasında katmanlaşmaların akustik performanslarını görmeye, farklı yapı elemanları arasında kar- şılaştırma yapmaya ve hesaplamada kullanmak üzere frekanslara bağlı ses geçiş kaybı değerlerine erişime yara- yacak bir katalog geliştirilmiştir. Bu katalogda çeşitli kaynaklardan temin edilen akustik ölçüm sonuçları ve tek sayılı değerler düzenlenmiş ve yapı elemanlarının teknik çizimleri hazır- lanmıştır. Bu çalışmada ele alınan dış duvar sistemleri, katalogda yapısal ve akustik özelliklerinin benzerli- ğine göre sınıflandırılmıştır ve yapı katmanlaşmalarına göre alt gruplara bölünmektedir. Sınıflandırma sistemi ile hem akustik davranışı benzer katmanlaşma modellerinin bir arada bulunması, hem de amaca yönelik kullanım için pratik erişim imkanı- nın sağlanması amaçlanmaktadır. Oluşturulan katalog iki bölümden oluşmaktadır: duvarların frekanslara bağlı ses geçiş kaybı değerlerini içeren tablo sistemindeki birinci bölüm ve çizimli gösterimlerden oluşan ikinci bölüm. İkinci bölüm görsel ve daha sade oluşu nedeniyle pratik kullanıma izin verirken, katmanlaşma hakkında daha detaylı açıklama ve akustik veri- lere ilk bölümden ulaşılmaktadır. Böyle bir katalog oluşumu ile getirilmesi amaçlanan kolaylıklar ve faydalar şunlardır: • Ön tasarım aşamasından itibaren dış duvarların akustik perfor- mansının, tasarım sürecine dahil edilmesini destekleyen bir kaynak oluşumu • Dış duvar seçim sürecinde farklı örneklerin ses yalıtım performans- larının birbirleriyle karşılaştırılma- sında pratiklik sağlanması • Hazırlanan teknik çizimler saye- sinde sözel anlatımlı katmanlaşma modellerinin algısının görsel ola- rak desteklenmesi • Çevre gürültüsünün kritik olduğu durumlarda ihtiyaç duyulan duvar yapısının yaklaşık tespiti ile muh- temel büyük çaplı değişikliklerin ve ek maliyetin önüne geçilmesi. Kısmen tamamlanmış kataloğun tüm yapı elemanlarını kapsayacak şekilde genişletilmesi konusunda çalışmalar devam etmektedir. Akustik ölçüm verilerine ulaşılan yapı ele- manlarının tek sayılı değerleri farklı kaynaklarda farklı tek sayılı değer- lendirme birimleri ile verilmiştir. Kataloğun kullanılabilirliği ve akustik performansı farklı birimlerle temsil edilen katmanlaşmaların birbirleriyle kıyaslanabilirliği için bu birimlerin çevirisinin ya da tek tipleştirmesinin yapılması gerekmektedir. Avrupa’da, çeşitli ülkelerin kullandığı farklı birimler ve konfor sınıfları arasında uzlaşma çalışmaları devam etmek- tedir. KAYNAKÇA: 1. Croome, D. J. Noise, Buildings and People. Oxford: Pergamon, 1977. 2. Çevre ve Orman Bakanlığı. Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği. 2010. 3. Egan, M. D. Architectural Acoustics. New York: McGraw-Hill, 1988. 4. Long, M. Architectural Acoustics. Burlington: Elsevier Academic, 2006. 5. Mehta, M., Johnson, J. ve Rocafort, J. Architectural Acoustics: Principles and Design. New Jersey: Prentice Hall, 1999. Şekil 9. Duvarların ses geçiş kaybı değerine etki eden nitelikler [5], [20], [3], [21], [15] makale