Yalıtım Dergisi 112. Sayı (Temmuz 2013)

54 YALITIM • TEMMUZ 2013 tırma yapılmasını kolaylaştırmaktır. Sınıflandırma yapılırken duvarların farklı gürültü etkenlerine maruz kal- dıkları dikkate alınmıştır. Dış duvar elemanları, düşük frekans bileşeni daha yüksek olan çevresel gürültüye maruz kalmaktadır ve performans ihtiyacı göreceli olarak daha fazladır. İşleve dayalı sınıflandırmayı taki- ben, yapılarına göre sınıflandırma yapılmıştır. Buna göre duvarlar, örme duvarlar, iskelet duvarlar, kompozit duvarlar ve paneller olarak grup- lanmıştır. Örme duvarlar, malzeme özelliklerine göre tuğla ve beton blok olarak ikiye ayrılmaktadır. Bunlar da kendi içlerinde tek gövdeli duvarlar ve çift gövdeli duvarlar olarak grup- lanmaktadır. İskelet duvarlar ahşap iskelet ve metal iskelet olarak ikiye ayrılmıştır. Bunların her ikisi de tek dikmeli konstrüksiyon ve çift dikmeli konstrüksiyon olarak alt gruplara bölünmektedir. Çift dikmeli kons- trüksiyonları da ses köprüsü oluştur- ması bakımından ortak alt ve üst baş- lığı paylaşmaları ya da farklı başlıklara sahip olmaları durumuna göre özel- leştirmek mümkündür. Daha sonra esnek bağlantılı olup olmayışlarına göre ve ses yalıtım malzemesi içerme durumlarına göre sınıflandırılırlar. Bunun ardından kaplama malzeme- sinin tek katlı ya da çok katlı oluşuna göre özelleşmektedirler. Son olarak da akustik davranışı etkileyeceğin- den dolayı iki tarafta eşit sayıda ve kalınlıkta kaplama malzemesi içerip içermeyişlerine göre simetrik ya da asimetrik olarak ayrılmaktadırlar. Kompozit duvarlar hem örme tekniği yapı malzemelerini içeren hem de iskelet strüktüre sahip katmanlaşma biçimleridir. Panel duvarlar beton panel ve sandviç panelleri içermek- tedir. 3.4.Yazılı, çizili ve birimsel ifade teknikleri Hazırlanan katalogda katmanlaş- maların Türkçe açıklamalarının yanı sıra alındığı kaynakta betimlendiği şekliyle İngilizce tanımlarına da yer verilmiştir. Orjinal tanımlardaki ölçü birimleri de bu alanda aynen korunur- ken Türkçe açıklama kısmında metrik sisteme dönüştürülmüştür. Orjinal kaynakta hem inç hem mm cinsin- den ifadelerin yer alması durumda birim çevirisi yapılmaksızın Türkçe açıklama bölümünde mm cinsinden değer, İngilizce kısmında ise kaynağa uygun olarak her iki birimdeki hazır verilmiş değerler kullanılmıştır. Duvarların ses geçiş kaybı değer- leri frekanslara göre farklılık göster- mektedir. Ancak uygulama kolaylığı açısından genel performansı değer- lendirmeye yarayan ağırlıklı yalıtım değerlendirme birimleri geliştirilmiş- tir (STC, Rw, R’w, Dn,T, Dw vb.). Bu tek sayılı birimler değişik ülkelerin kendi şartlarına göre özelleştirdikleri çalışmalar olup, ana konular benzer olmakla birlikte, ölçütleri arasında farklılıklar bulunmaktadır. Katalog içerisinde duvarların hem STC hem Rw cinsinden rapor edilmiş ölçüm sonuçlarına ulaşılmaya çalışılmıştır. İlk etapta ulaşılan kaynakların ağır- lıklı olarak Amerikan oluşu nede- niyle, STC sonuçları daha fazladır. Bunların Rw cinsine dönüşümleri ve kaynakların çeşitlendirilmesi ile ilgili çalışmalar devam etmektedir. Bu değerler ve duvarın ses yalıtım performansı ile ilgili dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta, laboratuvar ölçümleri esnasında bina ölçeğinde sürekli elemanlardan veya birleşim detaylarından kaynaklanabilecek endirekt ses köprülerinin etkisinin ayrıca belirtilememesidir. Gerçekte ise laboratuvar ortamındaki kadar sız- dırmaz uygulanamayan duvarlar veya detaylandırmada oluşabilecek hata- lar ses yalıtım düzeyini düşürecektir. Gerçek durumu gösteren ses geçiş sınıfı değerleri FSTC (Field Sound Transmission Class) değeri ile göste- rilmekte ve laboratuvar ölçümleri ile aralarında 5 dB’e varan farklılıklar görülmektedir [5] Katalog için oluşturulan teknik çizimler sözel anlatımlara uygun olarak detaylandırılmıştır ve var ise alınan kaynaktaki hazır çizimler tek- rar formatlanmıştır. 3.5. Katalog formatı Katalog iki farklı bölümden oluş- maktadır. İlk bölümde duvarların katmanlaşmalarına ait açıklamalar Türkçe ve İngilizce olarak, frekans- lara bağlı akustik verileri, STC ve Rw cinsinden tek sayılı değerler ve -mevcut ise- laboratuvar bilgileri tab- lolar halinde derlenmiştir. Bu bölüm sözel anlatımlar ve veriler üzerine- dir. İkinci bölümde ise ilk bölümde daha detaylı tanımlanan duvarların teknik çizimleri, tek sayılı değerleri ve kısaca katmanlaşma bilgileri ile çizimli bir katalog oluşturulmuştur. Çizimlerin bulunduğu bu ikinci bölü- mün kullanımı algıyı kolaylaştırdığı için daha pratiktir. Çizimlendirilmiş bu duvar katmanlaşmalarının farklı frekanslardaki akustik davranışı içinse ilk bölümdeki tabloda karşılığına bakılmalıdır. Çizim ile ifade edile- meyen daha detaylı açıklama grubu için de yine ilk bölüm incelenmelidir. Her farklı katmanlaşmanın bir eti- ket numarası vardır. Bu etiketlerden yararlanarak iki bölüm arasında hare- ket etmek mümkündür. Kataloğun ilk bölümünde yer alan, duvar katmanlaşmalarının detaylı açıklamaları ile frekanslara bağlı akustik verilerini içeren tablodan bir kısım Tablo 1’de verilmiştir. Orjinal tablo 63 Hz’ten başlayarak 8000 Hz’e kadar olan frekansları içermektedir ve bu frekansların kaynakta verilen kıs- mına karşılık gelen değerler tabloya girilmiştir. Tablo 1’de bu frekans aralı- ğının sadece bir kısmı görülmektedir. Kataloğun 2. bölümü için hazır- lanan çizimlerden bazı örnekler ve yapılarına göre ait oldukları sınıflar Şekil 2-7’de verilmiştir. Şekil 2, 3 ve 4 örme duvar, Şekil 5, 6 ve 7 iskelet sistem ve Şekil 8 kompozit sistem- dir. Çift gövdeli örme duvar (Şekil 4) ve çift gövdeli ve yalıtımlı, kaplama makale