Yalıtım Dergisi 112. Sayı (Temmuz 2013)

50 YALITIM • TEMMUZ 2013 makale • AYÇA ŞENTOP Çevre Kontrolü ve Yapı Teknolojileri Yüksek Lisans Programı, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi • NURGÜN T. BEYAZIT İTÜ Mimarlık Fakültesi • M. CEM ALTUN İTÜ Mimarlık Fakültesi Dış Duvarlarda Gürültü Kontrolü için Kullanılabilecek Bir Katalog (*) ÖZET Ö n proje aşamasında binanın gürültü altındaki davranışı genelde ihmal edilir. Ancak yapının akustik şartları, kullanıcı memnuniyetini etkileyen önemli faktörlerden biridir. Özellikle gürül- tünün yoğun olduğu çevrelerde gürültü kontrolü, tasarım kararları ile desteklenmelidir. Mimar, doğru tasarım stratejileri ve uygun yapı ele- manı seçimi ile gürültü kontrolü anla- mında etkin çözümler elde edebilir. Bu çalışmada mimari tasarımın ilk aşamalarında dış duvarların akustik performanslarına göre seçimine yöne- lik hazırlanan bir katalog tanıtılmak- tadır. Kataloğun kullanımını tanıtmak amacıyla, öncelikle istenen ses yalı- tım değerlerini sağlamaya yönelik dış duvar seçim kriterleri ve adımları sunulmuştur. Hazırlanan katalogda duvar katmanlaşmaları; yapıları ve katmanlaşmalarına göre alt guruplara ayrılmış ve ses yalıtım değerleri ayrı ayrı verilmiştir. Geliştirilen katalog yardımıyla istenen yalıtım düzeyine sahip duvarların tespit edilebilece- ğinin ve gürültü kontrolünün, bir tasarım stratejisi olarak belirlenmesi halinde, binanın yapım aşamasından önce, akustik uzmanının müdaha- lesi olmadan, mimar ya da uygulayıcı firma tarafından belli bir seviyede sağ- lanabileceğinin gösterilmesi amaçlan- maktadır. 1. GİRİŞ Günümüzde kullanılan pek çok binanın kullanıcı ihtiyaçlarını ya da fonksiyonel gereksinimleri karşıla- makta yetersiz kalmasının en önemli sebebi, çözüm üretmek için yeterli sürenin ayrılmaması, farklı disiplinler arası iletişimin sağlanamaması ya da performans gereksinimlerinin doğru belirlenmemiş olmasıdır [1].Tasarım aşamasında akustik koşulları hesaba katmak bir mekanın konfor seviyesini büyük ölçüde artırabilirken, bunları göz ardı etmek, tehlikeli ve sağlıksız mekanlara yol açmaktadır. Özellikle yoğun gürültü bölgelerinde perfor- mans ihtiyaçları anlamında da durum kritikleştiğinden ses yalıtımının er ya da geç projeye dahil edilmesi gerek- mektedir. Erken aşamalarda alınacak tasarım kararları ile çok daha etkin çözümler üretilebilecekken projenin ilerleyen evrelerinde, beklenen per- formansı karşılamadığı anlaşılan yapı elemanlarını iyileştirmek daha mali- yetli ve zor olmaktadır. Geç alınan akustik önlemler geniş kesitlere yol açarak tasarım kararlarını etkiler hale geldiğinde, çoğu zaman mimarlar ile akustik uzmanı ve yapımcı firma arasında anlaşmazlık yaratmakta, değişen malzeme ve artan önlemler sebebiyle başta hesaplanan maliyetin üzerine çıkılabilmekte, dahası; uygu- lamada doğru detaylandırma yapıl- madığında yapı elemanı yüksek ses yalıtımına sahip olsa da performansı çok büyük kayıplara uğramaktadır. Bu ve bunun gibi sebeplerle gürültü kontrolü, tasarımın ilk aşamalardan, itibaren mimari projeye dahil edil- melidir. Bu amaçla basit yöntemler oluşturulması ihtiyacı bu çalışmanın çıkış sebebidir. Gürültü sorununun çözümü ve akustik konforu sağlamak için sıra- sıyla (1) sorunu doğru analiz etmek, (2) en ekonomik ve işlevsel çözümü belirlemek, (3) bu çözümü gürültü (*) ÇATIDER tarafından düzenlenen 6. Ulusal Çatı ve Cephe Malzemeleri Sempozyumu’nda sunulmuştur.