Yalıtım Dergisi 102. Sayı (Eylül 2012)

36 YALITIM • EYLÜL 2012 görüş yıcı sistem kesit ve donatılarında düşüklüğe ve sonucunda ekonomik bir tasarıma sebep olacaktır. Dolgu duvarların deprem etkisin- deki davranışı incelendiğinde ise bu tip duvarların çevresindeki taşıyıcı çerçeve elemanlarındaki kesit tesir- lerini artırdığı görülmektedir. Ytong bloklar ile yapılmış dolgu duvarlar, diğer kagir duvar malzemeleri kulla- nılarak yapılan duvarlar ile karşılaş- tırıldığında, Ytong duvarların taşıyıcı sistemlerde oluşturduğu kesit tesiri artışının, diğer duvarlara oranla çok daha az olduğu görülür. Böylece dolgu duvar çevresindeki taşıyıcı sistemlerdeki hasarlar Ytong bloklar kullanıldığında daha az olacaktır. Donatılı Ytong Yapı Elemanları Ytong donatılı yapı elemanlarının döşeme ve çatı olarak kullanıldığında sağladığı hafiflik, etkiyen deprem yüklerini betonarme plak döşeme- lere kıyasla yaklaşık 2,5 kat düşü- recektir. Bu düşük düşey yük, yapı kesitlerini düşürecek yapıyı yeni bir titreşim aralığına konumlandıracak ve dolayısıyla deprem yüklerini büyük ölçüde azaltacaktır. D eprem, yerkabuğu içinde meydana gelen ani kırılma ve yer değiştirmeler sonucu ortaya çıkan enerjinin, dalgalar halinde yayılarak, geçtikleri ortamları ve yer yüzeyini sarsmasıdır. Bu kırıl- maların bulunduğu bölgelere daha yakın bölgeler, zemin katmanlarının etkisi nispetinde deprem kuvvetlerin- den daha fazla etkilenirler. Depremin yapılara getirdiği yükleri anlayabilmek için faylarda oluşan yer değiştirmenin yol açtığı zemin hare- keti ile zemin üzerindeki yapının bu salınım altındaki hareketinin anla- şılması gereklidir. Çeşitli zemin kat- manları, bütünleşik olarak bu salınım altında belli bir titreşim periyoduna sahipken, bu katmanlar üzerindeki yapıların da tasarımları ve kütleleri gereği kendi serbest titreşim periyod- ları bulunur. Zemin titreşim periyodu ile zemin üzerindeki yapı, serbest titreşim periyodu ne kadar birbirine yakınsa deprem yükü o yapıya o kadar fazla etkir. Yapılar bu enerji karşısında direnir veya direnemezler. Fayların yer değiş- tirmesi sonucu ortaya çıkan enerji, belli zemin katmanlarından geçerek yapının yer aldığı son katmana iletil- diğinden, genelde zayıf katmanlardan oluşmuş zeminler deprem odağın- dan yayılan enerjiyi bu geçiş sırasında yükseltirler. En son yaşadığımız Van depreminde deprem odağı, Van mer- kezde olmasına rağmen, deprem en çok Erciş bölgesini etkilemiştir. 1999 Kocaeli depreminde ise deprem odağından uzakta bulunan Avcılar ve Küçükçekmece bölgeleri de aynı sebeple hasar görmüştür. Ytong ile Deprem Güvenliği Deprem hareketi ivmeli bir hare- kettir ve yapıya gelen en büyük kuv- vet o yapının kütlesi ile etkiyen ivme- nin çarpımıdır. Kütle ne kadar fazla olursa etkiyen yük de o kadar fazla olur. Ytong yapı elemanlarının dep- rem güvenliği burada başlar. Dolgu duvarlarda Ytong yapı elemanlarının kütlesi diğer duvar dolgu elemanla- rından düşüktür ve tuğla gibi diğer dolgu elemanları ile karşılaştırıldı- ğında, etkiyen deprem yükünü yüzde 40 oranında düşürür. Bu düşük yük aynı zamanda taşıyıcı sistem kesitle- rini de düşürebilir. O yüzden Ytong yapı elemanların hafifliği, proje taşı- Deprem Güvenliği İNȘ. YÜK. MÜH. KORAY UĞURLU Türk Ytong, Ürün Şefi